Thuyết minh mô tả SKKN Một số biện pháp tạo hứng thú học tập môn Tiếng Việt cho học sinh Lớp 5

iên thường lựa chọn để dạy phân môn tập làm văn. Trong chương trình lớp 5, văn tả cảnh là một yêu cầu tương đối khó với các em. Việc viết những câu văn sinh động, miêu tả chân thực cảnh vật đòi hỏi học sinh phải có quan sát tinh tế về cảnh vật. Vì thế, với những tiết học trong lớp, học sinh không được trải nghiệm thực tế sẽ gây khó khăn hơn trong việc quan sát cảnh vật. Giáo viên nên lựa chọn địa điểm phù hợp, hướng dẫn cách quan sát hợp lý sẽ giúp học sinh có một trải nghiệm lý thú, khả năng viết văn từ đó được nâng lên đáng kể.
Học sinh tham gia giờ học Tập làm văn tả cảnh ở ngoài sân trường
Tôi đã thiết kế một số trò chơi lồng ghép nội dung GDĐP tỉnh Bắc Giang để phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh khi học môn Tiếng Việt 5. Vì vậy, tôi đã thiết kế sẵn bộ trò chơi có lồng ghép sẵn nội dung Giáo dục địa phương tỉnh Bắc Giang trên phần mềm PowerPoint để giáo viên có thể chủ động dạy lồng ghép, tạo
hứng thú học tập cho học sinh trong một số giờ học Tiếng Việt. Đây kho trò chơi do bản thân tôi thiết kế với mục đích tạo hứng thú học tập cho học sinh và nhằm phát triển được năng lực và phẩm chất của người học.
Mã QR truy cập Bộ trò chơi lồng ghép GDÐP tỉnh Bắc Giang được chia sẻ trên driver
Mặt khác, tôi đã mã QR-Code bộ trò chơi để giáo viên có thể truy cập và sử dụng dễ dàng mọi lúc, mọi nơi chỉ bằng những thiết bị đơn giản là có thể tổ chức cho học sinh chơi. Có thể sử dụng những trò chơi này theo chủ đề hoặc cho hoạt động khởi động hoặc hoạt động vận dụng trải nghiệm sau tiết học.
Việc ứng dụng chuyển đổi số vào dạy học không những là nguồn tư liệu phong phú cho giáo viên mà còn giúp học sinh có thể sử dụng để học tập, ôn tập hoặc truy cập để học tập.
Giải pháp 7: Tuyên dƣơng, khen thƣởng học sinh kịp thời.
Khi dạy học các giờ học Tiếng Việt phải chú trọng việc tuyên dương, khen thưởng cho học sinh trong các giờ học. Có thể là những tràng pháo tay, là những phiếu khen ngợi, là sự thi đua tích cực của các nhóm, các tổ trong lớp. Qua đó, thúc đẩy sự hào hứng của các em trong các hoạt động học. Việc tuyên dương, khen thưởng kịp thời cũng sẽ là động lực để mỗi học sinh tham gia tích cực vào các giờ học Tiếng Việt.
Giáo viên có thể dùng nhiều cách để khen thưởng học sinh. Cách thứ nhất: Động viên, khích lệ trực tiếp học sinh
Cách thứ hai: Dùng phần mềm ứng dụng để khen thưởng Cách thứ ba: Viết thư để động viên, khen thưởng học sinh.
Cách thứ tư: Tặng phiếu đọc sách ở thư viện của lớp
Hình ảnh khen thưởng học sinh trên phần mềm ClassDojo
Cách thứ ba: Giáo viên có thể viết thư cho học sinh để động viên, khích lệ các em học tập.
Hình ảnh viết thư động viên học sinh
Bước 5: Chia sẻ những giải pháp tạo hứng thú học tập cho học sinh khi dạy học môn Tiếng Việt lớp 5 cho giáo viên áp dụng vào giảng dạy.
Báo cáo Ban giám hiệu nhà trường về mục đích, ý nghĩa của sản phẩm được tạo ra từ sáng kiến. Xin ý kiến về việc triển khai sáng kiến đến giáo viên dạy tiểu học lớp 5 tại 06 trường tiểu học huyện Lạng Giang năm học 2022-2023. Tham gia các buổi sinh hoạt chuyên môn ngay đầu năm học để chia sẻ những giải pháp tạo hứng thú học
tập cho học sinh khi dạy học môn Tiếng Việt lớp 5 cho giáo viên áp dụng vào giảng dạy.
Bước 6: Khảo sát hứng thú của học sinh khi học môn Tiếng Việt 5 sau khi đã áp dụng các giải pháp của sáng kiến.
Sau khi đã áp dụng sáng kiến tại 06 trường, sử dụng phiếu khảo sát hứng thú của học sinh khi học môn Tiếng Việt 5 để có cơ sở đánh giá hiệu quả của sáng kiến. Đồng thời, thu thập được ý kiến của giáo viên về việc sử dụng những giải pháp của sáng kiến để áp dụng vào dạy học.
Sau khi tiến hành khảo sát hứng thú học tập môn Tiếng Việt của học sinh ở 06 trường tiểu học trên địa bàn huyện Lạng Giang, tôi tiến hành thống kê số liệu, đánh giá kết quả khảo sát. Từ đó đưa ra những chia sẻ, điều chỉnh phù hợp.
Bước 7: Đánh giá kết quả thực hiện các giải pháp của sáng kiến
Tiến hành khảo sát hứng thú học tập của học sinh tại 06 trường tiểu học trên địa bàn huyện Lạng Giang tại thời điểm tháng 04 năm 2022, tôi thu được kết quả và so sánh với kết quả khảo sát đầu năm học, cụ thể:
Tại trường Tiểu học Thị trấn Vôi số 1
Tháng 9 năm 2022 ( Khi chưa áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động

Bình thƣờng
Không
hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
283
106
37,5
78
26,7
68
24
31
10,9

Tháng 4 năm 2023 ( Khi đã áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động

Bình thƣờng
Không
hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
283
256
90,5
20
7
7
2,5
0
0

Tại trường Tiểu học An Hà
Tháng 9 năm 2022 ( Khi chưa áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động
Bình thƣờng
Chƣa hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
197
34
17,3
45
22,8
62
31,5
56
28,4

Tháng 4 năm 2023 ( Khi đã áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động
Bình thƣờng
Chƣa hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
197
169
85,8
15
7,6
11
5,6
2
1
Tại trường Tiểu học Dương Ðức
Tháng 9 năm 2022 ( Khi chưa áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động
Bình thƣờng
Chƣa hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
123
38
30,9
42
34,1
18
14,6
25
20,4

Tháng 4 năm 2023 ( Khi đã áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động
Bình thƣờng
Chƣa hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
123
109
88,6
8
6,5
6
4,9
0
0
Tại trường Tiểu học Hương Lạc
Tháng 9 năm 2022 ( Khi chưa áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động
Bình thƣờng
Chƣa hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
195
41
21,1
72
36,9
47
24,1
35
17,9

Tháng 4 năm 2023 ( Khi đã áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động
Bình thƣờng
Chƣa hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
195
175
89,7
10
5,1
8
4,1
2
1,1

Tại trường Tiểu học Quang Thịnh
Tháng 9 năm 2022 ( Khi chưa áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động
Bình thƣờng
Không
hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
238
78
32,8
54
22,7
61
25,6
45
18,9

Tháng 4 năm 2023 ( Khi đã áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động
Bình thƣờng
Không
hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
238
216
90,8
16
6,7
6
2,5
0
0
Tại trường Tiểu học Tân Thanh
Tháng 9 năm 2022 ( Khi chưa áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động
Bình thƣờng
Không
hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
240
61
25,4
71
29,6
83
34,6
25
10,4

Tháng 4 năm 2023 ( Khi đã áp dụng các biện pháp của sáng kiến )
Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động
Bình thƣờng
Không
hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
240
210
87,5
22
9,2
5
2,1
3
1,2
Sau khi tổng hợp số liệu khảo sát sát hứng thú của học sinh khi học môn Tiếng Việt 5 ở 06 trường tiểu học và kết quả khảo sát học sinh lớp 5 của Phòng giáo dục và Đào tạo huyện Lạng giang, tiến hành đánh giá kết quả thực hiện các giải pháp của sáng kiến.
Bước 8: Áp dụng các biện pháp vào giảng dạy môn Tiếng Việt 5
Đưa các biện pháp tạo hứng thú học tập môn Tiếng Việt 5 đã được giáo viên sử dụng cho các giờ học Tiếng Việt năm học 2022-2023 cho 23 trường tiểu học trên địa bàn huyện Lạng Giang ở những năm học tiếp theo.
Kết quả khi thực hiện giải pháp:
Sản phẩm được tạo ra từ giải pháp:
HS hào hứng hơn trong các hoạt động môn Tiếng Việt.
HS biết chuẩn bị đồ dùng học tập có nội dung liên quan đến bài học.
HS biết sử dụng những học liệu điện tử để tự học.
GV có công cụ để dạy học môn Tiếng Việt
GV đổi mới phương pháp dạy học
Chất lượng dạy học môn Tiếng Việt được nâng cao.
Các bảng số liệu so sánh kết quả trước và sau khi thực hiện biện pháp: Sau thời gian áp dụng phương pháp, kết quả thu được như sau:
Kết quả tổng hợp khảo sát hứng thú học tập môn Tiếng Việt của học sinh lớp 5 được tôi tổng hợp vào bảng sau:
STT

Đơn vị

Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các
hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động

Bình thƣờng

Không hứng thú

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%
1
TH An Hà
197
169
85,8
15
7,6
11
5,6
2
1
2
TH Dương Đức
123
109
88,6
8
6,5
6
4,9
0
0
3
TH Hương Lạc
195
175
89,7
10
5,1
8
4,1
2
1,1
4
TH Quang Thịnh
238
216
90,8
16
6,7
6
2,5
0
0
5
TH Tân Thanh
240
210
87,5
22
9,2
5
2,1
3
1,2
6
TH TT Vôi số 1
283
256
90,5
20
7
7
2,5
0
0
Tổng
1276
1135
88,9
91
7,1
43
2,7
7
0,3
Bảng tổng hợp kết quả khảo sát hứng thú học tập của học sinh môn Tiếng Việt lớp 5 của 06 trường tiểu học, tháng 4 năm 2023
Sau khi áp dụng sáng kiến: “Một số biện pháp tạo hứng thú học tập môn Tiếng Việt cho học sinh lớp 5” ở 06 trường tiểu học trên địa bàn huyện Lạng Giang, tôi đã thu được kết quả tốt. So với thời điểm đầu năm học, số lượng học sinh không hứng thú với môn học chỉ còn số lượng ít ( chiếm 0,3%), tìm hiểu những nguyên nhân vẫn còn học sinh chưa hứng thú với giờ học Tiếng Việt khi đã áp dụng biện pháp tại các trường tôi biết được hầu hết những học sinh này đều có vấn đề về trí tuệ và hành vi học tập.
Đặc biệt tiến hành so sánh với bảng khảo sát số lượng theo 04 chỉ số của phiếu điều tra tôi thu được bảng sau:
Thời điểm

Tổng số học sinh
Hứng thú với tất cả các hoạt động
Chỉ hứng thú với một hoạt động

Bình thƣờng
Không hứng thú
Số lượng
%
Số lượng
%
Số lượng
%
Số lượng
%
Đầu năm học 2022-2023
1276
358
28
362
28,4
339
26,6
217
17
Cuối năm học
2022-2023
1276
1135
88,9
91
7,1
43
2,7
7
0,3
Bảng so sánh số liệu trước và sau khi áp dụng sáng kiến
Qua bảng tổng hợp hứng thú học tập của học sinh vào thời điểm cuối năm học 2022 -2023 của học sinh ở 06 trường tiểu học đã áp dụng các giải pháp của sáng kiến ( có minh chứng kèm theo), tôi nhận thấy mức độ hứng thú học tập của học sinh tăng lên đáng kể.
Điều này chứng tỏ rằng các em có hứng thú học tập tốt với môn học. Các em đã chủ động hơn trong các giờ học. Giờ học Tiếng Việt được các thầy cô chia sẻ là thú vị hơn nhờ có những phương pháp giảng dạy được áp dụng. Nhờ có những công cụ hỗ trợ dạy học bổ ích từ kho học liệu có sẵn. Vì thế, việc tổ chức các giờ học trên lớp luôn tạo sự tò mò, khơi gợi được đam mê học tập của các em học sinh.
Rất nhiều học sinh thích thú tham gia các sân chơi Tiếng Việt của huyện của tỉnh đạt kết quả cao: Đạt giải 02 giải Nhất, 01 giải Nhì cấp tỉnh; Đạt 04 giải Ba cấp tỉnh; Đạt 01 giải Khuyến khích cấp tỉnh; Đạt 01 giải đặc biệt phần thi Hùng biện của em Trần Hoàng Hà Linh ( Tiểu học TT Vôi số 1) đã vận dụng việc học Tiếng Việt vào môn Tiếng Anh trong cuộc thi Vì Bắc Giang giỏi Tiếng Anh năm 2022-2023.
( Danh sách HS tham gia thi và đạt giải các cuộc thi ở đường link dưới)
Kết quả học sinh tham gia các cuộc thi Tiếng Việt
Danh sách học sinh tham gia thi các cuộc thi Tiếng Việt
Kết quả khảo sát theo Công văn số 276/SGDĐT-GDTH-CTTT ngày 07/3/2023 của Sở GD & ĐT Bắc Giang về việc tổ chức sát học sinh lớp 5 năm học 2022-2023 của Phòng GD&ĐT Lạng Giang ngày 18/5/2023 với môn Tiếng Việt lớp 5 ở 06 trường đã áp dụng sáng kiến đạt kết quả tốt. Cụ thể:
TT

Trƣờng
Tổng số học sinh
Tiếng Việt
Điểm 1-2
Điểm 3-4
Điểm 5-6
Điểm 7-8
Điểm 9-10
1
TH An Hà
197

1
26
95
75
2
TH Dƣơng Đức
123


1
36
86
3
TH Đại Lâm
163

2
40
93
28
4
TH Đào Mỹ
156

3
25
69
59
5
TH Hƣơng Lạc
195


35
98
62
6
TH Hương Sơn
264
1
5
66
127
65
7
TH Mỹ Hà
170


42
82
46
8
TH Mỹ Thái
232

1
35
129
67
9
TH Nghĩa Hòa
168

1
49
70
48
10
TH Nghĩa Hưng
136


31
87
18
11
TH Quang Thịnh
238

1
30
126
81
12
TH Tân Dĩnh
355

4
63
207
81
13
TH Tân Hưng
252

3
55
141
53
14
TH Tân Thanh
240

1
36
127
76
15
TH Tiên Lục
298
1
9
94
155
39
16
TH TT Kép
292


42
172
78
17
TH TT Vôi số 1
283

1
26
130
126
18
TH TT Vôi số 2
178


46
91
41
19
TH Thái Đào
211


28
111
72
20
TH Xuân Hương
331
3
9
103
167
49
21
TH Xương Lâm
182


47
83
52
22
TH Yên Mỹ
116

1
26
62
27
23
TH&THCS Việt
Hương
65


11
39
15

Tổng
4845
5
42
957
2497
1344
Bảng tổng hợp kết quả khảo sát lớp 5 của Phòng Giáo dục và Ðào tạo Lạng Giang năm học 2022-2023
Qua bảng tổng hợp kết quả khảo sát ngày 18/5/2023, số điểm 7-8, 9-10 của 06 trường tiểu học áp dụng các giải pháp của sáng kiến là rất cao. Nhờ áp dụng thành công các giải pháp của sáng kiến mà chất lượng dạy học môn Tiếng Việt được nâng cao rõ rệt. Điều này chứng tỏ học sinh học tập môn Tiếng Việt rất tích cực hằng ngày. Kết quả khảo sát cuối năm học chứng tỏ rằng những giải pháp của sáng kiến đã
áp dụng hiệu quả ở 06 trường tiểu học trên địa bàn huyện Lạng Giang, Bắc Giang. So sánh với những trường không áp dụng sáng kiến thì điểm số đạt được của môn Tiếng Việt của các em học sinh cao hơn hẳn. Đặc biệt số điểm khá, giỏi chiếm gần 90% trong tổng số điểm. Đó là một kết quả vui mừng cho thầy cô và học sinh của 06 nhà trường. Từ đó, khẳng định được hiệu quả của sáng kiến “Một số biện pháp tạo hứng thú học tập môn Tiếng Việt cho học sinh lớp 5” đạt hiệu quả tốt.
Phạm vi áp dụng sáng kiến.
Sáng kiến đã được áp dụng vào dạy học cho giáo viên giảng dạy Tiếng Việt lớp 5 của 06 trường huyện Lạng Giang, Bắc Giang: Tiểu học Hương Lạc, Tiểu học Dương Đức, Tiểu học An Hà, Tiểu học Quang Thịnh, Tiểu học Tân Thanh, TH TT Vôi số 1 năm học 2022-2023 và đem lại hiệu quả tốt.
Sáng kiến không chỉ có thể áp dụng ở tất cả các trường tiểu học trong toàn tỉnh Bắc Giang và ở cả các khối lớp khác.
Về lợi ích kinh tế, xã hội của sáng kiến
Những biện pháp tạo hứng thú học tập cho học sinh được xây dựng có thể sử dụng lâu dài, đặc biệt có thể chia sẻ, nhân rộng trong ngành giáo dục mà không tốn thời gian và kinh phí. Đặc biệt, giáo viên có thể hỗ trợ học sinh học tập ở lớp và ở nhà nhờ công cụ trên giúp nâng cao hiệu quả dạy và học.
Sau một năm học áp dụng sáng kiến vào dạy và học Tiếng Việt lớp 5 tôi nhận
thấy:

* Với học sinh
Học sinh khi tham gia học các tiết học có sử dụng những biện pháp của sáng
kiến đều hào hứng, chủ động với các hoạt động học tập của mình.
HS hào hứng hơn trong các hoạt động môn Tiếng Việt.
HS biết chuẩn bị đồ dùng học tập có nội dung liên quan đến bài học.
HS biết sử dụng những học liệu điện tử để tự học.
* Với giáo viên
Giáo viên và học sinh lớp 5 không còn băn khoăn, lo lắng về việc tìm phương pháp tích cực nhằm tạo hứng thú cho học sinh khi học môn Tiếng Việt 5.
Giáo viên dạy môn Tiếng Việt 5 thuận lợi hơn trong việc xây dựng kế hoạch bài dạy mà không cần tốn nhiều thời gian.
Chất lượng dạy học môn Tiếng Việt lớp 5
Trên đây là “Một số biện pháp tạo hứng thú học tập môn Tiếng Việt cho học sinh lớp 5”.
Tôi cam đoan những điều khai trên đây là đúng sự thật và không sao chép hoặc vi phạm bản quyền. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của Hội đồng thẩm định và các đồng nghiệp để sản phẩm được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Xác nhận của cơ quan, đơn vị ( chữ kí, dấu)
Hương Lạc, ngày 20 tháng 5 năm 2023
Tác giả của sáng kiến
(Ký và ghi rõ họ tên)
Đồng Thị Hiều