SKKN Rèn luyện kĩ năng nói – viết qua phân môn tập làm văn Lớp 3, góp phần nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt
Cơ sở lý luận:
Theo điều lệ trường tiểu học: Bậc tiểu học là bậc học nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, ta coi lớp 3 cũng là nền móng của tòa nhà đồ sộ được xây lên, muốn vững chắc bền lâu thì kĩ thuật xây dựng móng là hết sức quan trọng, đòi hỏi người xây móng phải giỏi, vừa có kĩ thuật cao vừa có sáng tạo.
- Về kiến thức:
Đối với học sinh lớp 3, một bài Tập làm văn gồm có:
+ Văn viết và văn nói
- Về kĩ năng:
Thông qua lời văn, các em được phát triển trí tuệ, ngôn ngữ , thẫm mĩ, được rèn luyện kỹ năng tổng hợp: Nghe- Nói- Đọc- Viết, diễn đạt, trình bày, là chiếc cầu nối giữa Tập làm văn gắn thực tiễn, giữa Tập làm văn với các môn học khác.
Viết Tập làm văn là một hoạt động gồm những thao tác:
+ Xác định được chủ đề, khả năng tổng hợp , khả năng sáng tạo ngôn từ ..dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
+ Trả lời đúng câu hỏi của bài
Để tiến hành được điều đó, việc dạy Tập làm văn diễn ra theo 03 mức độ:
- Mức độ thứ nhất: Hoạt động chuẩn bị
- Mức độ thứ hai: Hoạt động làm quen
- Mức độ thứ ba : Hoạt động hình thành các kĩ năng, thông qua các câu hỏi.
Tóm tắt nội dung tài liệu: SKKN Rèn luyện kĩ năng nói – viết qua phân môn tập làm văn Lớp 3, góp phần nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt

động của cán bộ thường trực trung tâm học tập cộng đồng ở xã Ba Khan đã được thực hiện, song chưa đạt kết quả cao. - Nếu thực hiện đồng bộ, có hệ thống những nội dung, những nhiệm vụ, những biện pháp của cán bộ thường trực Trung tâm học tập cộng đồng trong các hoạt động ở xã Ba Khan thì sẽ đạt được kết quả cao hơn. Từ đó góp phần nâng cao chất lượng của một trung tâm học tập cộng đồng, đáp ứng được nhu cầu học tập và học tập suốt đời của nhân dân trong xã. B/ PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. CƠ SỞ LÝ LUẬN - Trung tâm học tâp cộng đồng , là một cơ sở giáo dục thường xuyên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là trung tâm hoạt động tự chủ của cộng đồng cấp xã, có sự quản lý và hỗ trợ của nhà nước. - Hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển; vừa có tính chiến lược, vừa có tính cấp bách nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho mọi người, mọi lứa tuổi được học tập thường xuyên học tập suốt đời và được phổ biến kiến thức và sáng kiến kinh nghiệm trong sản xuất và đời sống góp phần xóa đói giảm nghèo, tăng năng suất lao động, giải quyết việc làm; nâng cao chất lượng cuộc sống của từng người dân và cả cộng đồng; là nơi thực hiện việc phổ biến chủ trương, chính sách pháp luật đến với mọi người dân. Chính vì thế một trung tâm học tập cộng đồng hoạt động có hiệu quả phải có sự gắn kết chặt chẽ giữa bộ máy quản lý (ban giám đốc), cán bộ thường trực, các ban ngành đoàn thể và người dân. Trong đó cán bộ thường trực đóng vai trò trung tâm. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN: - Bước vào thế kỷ XXI, một trong những nhân tố quyết định, thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế là chất lượng nguồn nhân lực của mỗi quốc gia. Chính vì thế, sự thách thức đối với mỗi quốc gia là phải trở thành một xã hội học tập và phải bảo đảm cho công dân của mình được trang bị kiến thức, kĩ năng và tay nghề cao. Giáo dục thường xuyên ngày nay đã trở thành công cụ để mở rộng tạo cơ hội học tập cho mọi người và xây dựng xã hội học tập. Việt Nam không thể nằm ngoài xu thế chung đó. Trong hoạch định chiến lược phát triển kinh tế xã hội, Đảng và Nhà nước ta rất chú trọng đến nhân tố con người, coi sự phát triển con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực chính của sự phát triển kinh tế xã hội. Giáo dục đào tạo được xem là cơ sở để phát huy nguồn lực con người. - Chiến lược phát triển giáo dục Quốc gia giai đoạn 2001 - 2010 chỉ rõ quan điểm: xây dựng xã hội học tập, tạo điều kiện cho mọi người, ở mọi lứa tuổi, mọi trình độ được học tập thường xuyên, học suốt đời. Báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX của Đảng Cộng sản ViệtNamchủ trương: “Đẩy mạnh phong trào học tập trong nhân dân bằng những hình thức giáo dục chính quy và không chính quy, thực hiện giáo dục cho mọi người, cả nước trở thành một xã hội học tập”. II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ: Xã Ba Khan là một xã vùng cao đặc biệt khó khăn của huyện Mai Châu, với tổng số dân là 1596 người, xã gồm có 3 dân tộc sinh sống( Mường, Thái và Kinh) sinh sống trên 3 thôn xóm, trong đó dân tộc mường chiếm trên 98% dân số cả xã. Tình hình chính trị tương đối ổn định, kinh tế - xã hội còn gặp nhiều khó khăn. Phong trào xây dựng Xã hội học tập còn nhiều hạn chế, chất lượng học tập của người dân ở cộng đồng còn nhiều khó khăn, bất cập. Từ cuối năm 2012 trở về trước, cách thức tổ chức các hoạt động học tập của Trung tâm học tập cộng đồng xã Ba Khan tổ chức là huy động người dân đến trung tâm uỷ ban nhân dân xã, đã tổ chức là phải tổ chức vào ban ngày, phải mời các giảng viên trên huyện, tỉnh về giảng, phải có kinh phí hỗ trợ học viên, giảng viên... cách thức tổ chức này không còn phù hợp với nhu câu thực tiễn về thực hiện chương trình giáo dục thường xuyên đáp ứng nhu cầu của người học và nhu cầu thực tế của người dân. Cho nên đổi mới cách thức tổ chức các hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng là rất cần thiết và cấp bách nhằm góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng. - Ban giám đốc trung tâm ít quan tâm đến hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng. - Trung tâm không có kế hoạch làm việc cụ thể. - Sau khi tổng hợp được nhu cầu, trình lên ban giám đốc thì ban giám đốc không tin tưởng vào ý tưởng tổ chức hoạt động của giáo viên thường trực và nhiều lúc không đồng ý. - Khi nói về cán bộ thường trực trung tâm học tập cộng đồng thì có một số cán bộ và nhân dân nghĩ là cán bộ thường trực chỉ là người lên trực ở trên phòng và phụ giúp công việc cho uỷ ban nhân dân xã. - Một số cán bộ và nhân dân nghĩ đã tổ chức một hoạt động là phải có kinh phí và đã tham gia học tập thì học viên sẽ được hỗ trợ kinh phí. - Trong một năm việc tổ chức các hoạt động còn ít, việc phối hợp với các ban ngành đoàn thể tổ chức các hoạt động thì còn ít, thậm chí là không có sự phối hợp. Không huy động được các nguồn lực đóng góp của các tổ chức, cá nhân. - Trung tâm chưa có tủ sách, báo để nhân dân đọc và mượn sách, báo. - Chưa có điểm truy cập miễn phí Internet cho cán bộ và nhân dân. Với chủ trương của Đảng, Chính phủ Cách thức tổ chức các buổi tuyên truyền, tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật của trung tâm học tập cộng đồng xã Ba Khan cho người dân còn chưa phù hợp, chưa hấp dẫn và hiệu quả đạt được chưa cao. Là một người con sinh ra và lớn lên ở xã Ba Khan, sau khi cuối năm 2012 chuyển công tác từ một người giáo viên sang làm cán bộ thường trực trung tâm học tập cộng đồng xã Ba Khan tôi luôn trăn trở suy nghĩ làm thế nào để có cách thức tổ chức các hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng cho phù hợp, thu hút được đông đảo người dân tham gia các hoạt động học tập đạt hiệu quả cao. Vì vậy tôi đã lựa chọn tìm tòi, nghiên cứu và vận dụng phương pháp vào tổ chức “cải tiến cách thức tổ chức các hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng xã ” để trung tâm học tập cộng đồng hoạt động có hiệu quả và đạt chất lượng tốt hơn. III. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 1. Đổi mới cách thức làm việc của trung tâm học tập cộng đồng: - Căn cứ vào thông tư 26/2010/TT-BGDĐT ngày 27 tháng 10 năm 2010 của Bộ Giáo dục Đào tạo. Ban hành chương trình giáo dục thường xuyên đáp ứng yêu cầu người học, cập nhật kiến thức, kỹ năng, chuyển giao công nghệ. Cùng với BGĐ xây dựng kế hoạch chi tiết các hoạt động của trung tâm ngay từ đầu năm. - Chi tiết hóa và cân đối kế hoạch năm cho kế hoạch tháng, tuần. - Cán bộ thường trực tích cực tham mưu với Ban giám đốc trung tâm, lãnh đạo Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân và các ban ngành đoàn thể để cùng tuyên truyền cho cán bộ và nhân dân hiểu về vị trí, chức năng, nhiệm vụ của trung tâm học tập cộng đồng. - Tăng cường tham mưu với ban giám đốc để ban giám đốc nghiên cứu các thông tư, quyết định, kế hoạch, công văn của các cấp các ngành để chỉ đạo tổ chức các hoạt động. ( vì ban giám đốc đều là người kiêm nhiệm nên đôi lúc ít quan tâm đến việc của trung tâm). - Phối hợp chặt chẽ với các ban ngành đoàn thể trong xã để tổ chức các chuyên đề theo 5 chương trình của thông tư 26. - Tham mưu với ban giám đốc để tổ chức các buổi tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cho các tổ chuyên môn, câu lạc bộ phát triển cộng đồng thôn, nhóm thành viên để tổ chức các hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng có hiệu quả. - Tích cực điều tra nhu cầu học tập của cán bộ, nhân dân bằng nhiều hình thức như: Thu thập thông tin trực tiếp với người dân, thông qua phiếu hỏi, tham gia các cuộc họp xóm, họp của các ban ngành để nắm bắt được nhu cầu của người dân ( đôi lúc xóm hoặc các ban ngành ở xóm tổ chức họp buổi tối thì giáo viên thường trực trung tâm cũng phải sắp xếp thời gian để tham dự triển khai nội dung các hoạt động của trung tâm và nắm bắt được nhu cầu của người dân). - Tham mưu với ban giám đốc xây dựng kế hoạch chi tiêu kinh phí của trung tâm chi tiết, cụ thể. - Tổng hợp nhu cầu nhu cầu học tập của nhân dân xây dựng cách thức, phương pháp để tổ chức các hoạt động. Lựa chọn nhu cầu cần thiết nhất và cách thức tổ chức hợp lý để bố trí thời gian cho phù hợp. - Tham mưu và phối hợp tốt với bí thư chi bộ các xóm, các câu lạc bộ phát triển cộng đồng thôn, các ban ngành đoàn đoàn thể để huy động được số lượng học viên đã đăng ký tham gia học tập đầy đủ. 2. Đổi mới cách thức tổ chức các buổi chuyên đề. Đối tượng học tập ở trung tâm học tập cộng đồng nói chung và trung tâm học tập cộng đồng xã Ba Khan nói riêng là đa dạng về độ tuổi, về trình độ, về nhu cầu học tập, về vốn kinh nghiệm sống, sản xuất và hiểu biết thực tế. Họ có thể là những người khoẻ mạnh hoặc có thể là những người khuyết tật, những người già yếu.... Vì vậy cách thức tổ chức học tập của trung tâm học tập cộng đồng mang tính chất, ý nghĩa hoàn toàn khác so với học tập của học sinh mẫu giáo, học sinh phổ thông, địa điểm lớp học của trung tâm học tập cộng đồng có thể là tại cánh đồng, có thể là tại một hố ủ phân, có thể là tại các gia đình, các nhóm, các tổ, tại các nhà văn hoá thôn,... cách thức học tập không theo khuân mẫu nhất định mà là đa dạng phong phú, giảng viên có thể là người có trình độ chuyên môn hoặc có thể chỉ là người nông dân có kinh nghiệm. Hoạt động học tập của trung tâm học tập cộng đồng có những thuận lợi cơ bản như : Địa điểm mở lớp đa dạng có thể ở mọi nơi, mọi lúc. Nhiều hình thức học tập; trong hội trường, ngoài hội trường, học theo lớp, học theo nhóm, học cá nhân... Người học thì học khi có nhu cầu, khi thấy việc học là thiết thực, họ sẽ nhiệt tình tham gia học tập, không cần phải nhắc nhở. Tuy nhiên, hoạt động học tập của trung tâm học tập cộng đồng có những khó khăn như: Nếu cách thức tổ chức không phù hợp, không hợp lý thì sẽ không thu hút được người học, thậm trí sẽ không có người học tham gia các hoạt động của trung tâm. - Xây dựng nội dung, phương pháp và thời gian tổ chức các hoạt động học tập để lựa chọn cách thức tổ chức hợp lý như: + Nếu nội dung học tập có ít người đăng ký thì giáo viên thường trực có thể tổ chức mời đến trung tâm hoặc trực tiếp đến gia đình hướng dẫn cho người dân vào thời gian hợp lý ( buổi sáng, buổi trưa, chiều tối .....) + Nếu nội dung học tập có thể tuyên truyền hướng dẫn qua loa phát thanh thì giáo viên thường trực lựa chọn thời gian hợp lý để tuyên truyền, hướng dẫn. Ví dụ: Hầu hết người dân xã Ba Khan đều trồng ngô ngoài việc mở chuyên đề hướng dẫn kỹ thuật gieo trồng cho ngô, cán bộ thường trực trung tâm học tập cộng đồng xã, kết hợp ban khuyến nông khuyến lâm theo dõi kiểm tra và thông báo qua loa phát thanh của xóm vào buổi sáng sớm, buổi trưa và chiều tối, với nội dung thông báo hướng dẫn thời gian gieo trồng, làm cỏ, bón phân theo từng thời kỳ sinh trưởng và phát triển của cây. + Nếu nội dung học tập với lượng thời gian ít thì có thể kết hợp với các cuộc họp xóm, họp nhóm, các cuộc họp của các ban ngành đoàn thể ở xóm. + Nếu nội dung học tập cần lượng thời gian dài thì trung tâm cần xác định một trong các cách tổ chức là: Địa điểm tổ chức phải gần người dân đăng ký, thời gian tổ chức phù hợp tạo điều kiện tối đa cho mọi người đều có cơ hội tham gia học tập. - Căn cứ vào nội dung học tập sắp xếp giáo viên có trình độ chuyên môn cho phù hợp. - Tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân về lợi ích của việc tham gia học tập tại trung tâm học tập cộng đồng. Phát huy tính tích cực của người dân khi tham gia học tập. 3. Kết quả thực hiện: - Qua thời gian thực hiện cách thức hoạt động nói trên vai trò của giám đốc, các phó giám đốc và các thành viên trong các tổ giảng viên, chuyên môn, ban quản lý các hợp tác xã đã có cái nhìn nhận hoàn toàn mới về trung tâm học tập cộng đồng. Thấy được chức năng, quyền hạn và nghĩa vụ của cương vị mình đảm nhiệm. Nhận thức rõ vai trò và công việc của cán bộ thường trực. Tích cực trong việc điều hành, tổ chức các hoạt động của trung tâm. - Đa số nhân dân đã hiểu biết về vị trí, chức năng, nhiệm vụ của trung tâm học tập cộng đồng và thấy được quyền lợi của mình khi tham gia học tập. Tích cực tham gia và ủng hộ, giúp đỡ trung tâm trong các hoạt động. - Xây dựng tủ sách của trung tâm bằng việc người đóng góp, ủng hộ sách báo, cán bộ và nhân dân đã tranh thủ thời gian đến đọc sách báo của trung tâm.( trước đây thì không có). - Số lượng tổ chức các buổi hoạt động của trung tâm tăng nhiều và hiệu quả hoạt động cao hơn so với trước khi thực hiện cải tiến. Người dân đã tiếp cận được nhiều với kiến thức mới về VH-XH, sức khỏe, bảo vệ môi trường và nhất là khoa học kỹ thuật trong sản xuất và chăn nuôi. Nâng cao thành quả lao động tăng thu nhập cho cá nhân. Ví dụ: Sau khi được trung tâm hướng dẫn, tập huấn kỹ thuật nhân dân áp vào chăn nuôi, trồng trọt có hiệu quả hơn ( Châu, bò, gà, lợn phát triển nhanh hơn, phòng dịch tốt nên ít bị dịch bệnh; Ngô, lúa, khoai, lạc phát triển tốt, phòng sâu bệnh tốt nên ít bị sâu bệnh hại). - Kinh phí của trung tâm chi tiêu hợp lý đúng theo công văn hướng dẫn. III. KẾT LUẬN CHUNG VÀ ĐỀ XUẤT Để trung tâm học tập cộng đồng hoạt động hiệu quả thì cần rất nhiều yếu tố kết hợp tạo thành, tuy nhiên việc tổ chức các hoạt động của trung tâm thì cán bộ thường trực phải là người chủ động, linh hoạt và sáng tạo. Đây là một vấn đề rất quan trọng quyết định đến kết quả hoạt động của trung tâm. Mỗi cán bộ thường trực trung tâm phải nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm của công việc mình làm. Hòa đồng và phối hợp tốt với các ban ngành đoàn thể trong đơn vị công tác . Đi sâu nắm bắt tâm tư nguyện vọng của người dân, và điều cốt yếu là mang đến cho họ những kiến thức mà họ cần học tập. Cải tiến cách thức tổ chức các hoạt động cho phù hợp với mỗi trung tâm học tập cộng đồng là điều cần thiết với yêu cầu thực tế. Tuy nhiên, trong quá trình cải tiến cần phải vận dụng linh hoạt khéo léo các cách tổ chức hoạt động sao cho phù hợp với từng đối tượng học tập, từng nội dung hoạt động và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, của trung tâm, có như vậy hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng mới đạt kết quả cao. Nhưng để tổ chức được các hoạt động đáp ứng nhu cầu học tập của người dân trong giai đoạn hiện nay thì cần phải được trang bị về cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng và phương tiện dạy học. Rất mong sự quan tâm của lãnh đạo các cấp, các ban ngành đoàn thể, các tập thể, cá nhân để thu hút được đông đảo người dân tham gia các hoạt động học tập của trung tâm học tập cộng đồng góp phần xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời trong nhân dân. Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tôi khi được trực tiếp tham gia tổ chức các hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng xã Ba Khan. Mong Hội đồng xét duyệt sáng kiến, giải pháp khoa học xem xét, bổ xung, góp ý cho tôi để tôi có được cách thức tổ chức các hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng xã Ba Khan hiệu quả hơn nữa. Xin chân thành cảm ơn. Mai châu, ngày 15 tháng 10 năm 2014 Người viết sáng kiến Bùi Văn Nguyệt PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VŨNG LIÊM TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG XÃ HIẾU THÀNH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: CẢI TIẾN CÁCH THỨC TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA CÁN BỘ THƯỜNG TRỰC Ở TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG HỌ VÀ TÊN: HUỲNH BÁ ANH TUẤN Đơn vị: Trung tâm học tập cộng đồng xã Hiếu Thành huyện Vũng Liêm- tỉnh Vĩnh Long Năm học: 2016 - 2017
File đính kèm:
skkn_ren_luyen_ki_nang_noi_viet_qua_phan_mon_tap_lam_van_lop.doc