SKKN Biện pháp tạo hứng thú cho học sinh khi học nội dung học thuộc lòng trong môn Tiếng Việt Lớp 4, Lớp 5 ở trường Tiểu học Chu Văn An, huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông

g, học một cách có chủ đích, do vậy các em sẽ rất dễ thuộc bài mà tránh được sự học vẹt.
Tổ chức cho học sinh thi đọc cùng giáo viên
Thi đọc cùng bạn, thi đọc theo tổ, nhóm là những hình thức đã được giáo viên các lớp thực hiện thường xuyên, nhưng thi đọc cùng giáo viên gần như
không được thực hiện. Việc học sinh được thi đọc cùng cô giáo có vẻ như là một điều không công bằng về mặt trình độ. Tuy nhiên, đứng ở vai trò của học sinh mà nói, được thi đọc cùng giáo viên và có cơ hội thắng được giáo viên là một niềm vinh dự. Để thực hiện được hoạt động này, người giáo viên cần nhập vai một cách chủ động. Nếu giáo viên là người có khả năng ghi nhớ không được tốt lắm, cần có sự chuẩn bị trước ở nhà (vì học sinh cũng dược thông báo chuẩn bị trước). Nếu giáo viên là người có khả năng ghi nhớ tốt, có thể thuộc bài ngay trên lớp thì trong hoạt động thi đọc này, giáo viên có thể thực hiện như một học sinh chưa có sự chuẩn bị, điều này càng giúp cho cuộc thi sôi nổi và hứng thú.
Để tăng tính hiệu quả của cuộc thi - giúp học sinh mau thuộc, chỉ sau lần đọc thứ ba, giáo viên cần đọc to bài đọc (có thể một số câu chưa thuộc) cho học sinh nhận thấy tiến độ của mình đang ở mức nào, đồng thời qua đó các em tiếp tục có điểm tựa để nhẩm bài của mình. Trong quá trình tổ chức phần nhẩm đọc, không nhất thiết phải “bắt” học sinh giữ trật tự, các em có thể nhẩm đọc cá nhân hoặc cùng nhau nhẩm đọc trong nhóm. Khi nhẩm đọc, giáo viên nên di chuyển đến từng nhóm và cùng đọc với học sinh trong mỗi nhóm. Tiến hành như vậy, học sinh nào cũng tham gia vào hoạt động này một cách chủ động, giáo viên không cần nhắc nhở các bạn chú ý. Sau thời gian quy định, giáo viên đọc thuộc khổ thơ, đoạn văn yêu cầu hoặc đọc toàn bài càng tốt. Sau đó cho học sinh xung phong đọc thuộc.
Tiến hành như vậy, vừa tạo được sự hào hứng, tích cực, chủ động của học sinh, vừa tạo được không khí học tập thân thiện, gần gũi, làm cho khoảng cách giữa cô, thầy và học trò ngắn lại.
Nghệ thuật hóa bài đọc bằng hình thức ngâm thơ, hát ru, đọc ráp,...
Để tạo hứng thú hơn nữa cho học sinh, giáo viên có thể chuyển hình thức luyện đọc tập đọc sang hình thức ngâm thơ, hát ru hoặc đọc ráp. Căn cứ trên hình thức bài đọc và khả năng của giáo viên, giáo viên có thể sử dụng một
trong những hình thức trên hoặc cũng có thể áp dụng đồng thời nhiều hình thức. Đối với những bài thơ lục bát hoặc thơ thất ngôn bát cú, nhịp điệu, cách gieo vần phù hợp cho sử dụng hình thức ngâm thơ, hát ru. Ngâm thơ, và hát ru có thể kết hợp đan xen với hình thức đọc diễn cảm (yêu cầu cao hơn) do đó, giáo viên có thể linh hoạt thời gian dành cho đọc diễn cảm để đưa vào nội dung này. Đối với những bài thơ tự do hoặc đoạn văn có thể sử dụng hình thức ráp hoặc diễn đọc. Tuy nhiên, hoạt động này chỉ có thể tiến hành khi mà đa số học sinh đã tương đối thuộc bài (có thể không nhớ hết toàn bộ). Để giúp học sinh vừa nhanh thuộc, vừa nhớ lâu, trong quá trình sử dụng các hình thức này, giáo viên cần gợi ý cách diễn đạt (ngân dài, nhanh, chậm, ngắt quãng,...) không chỉ dựa trên vần điệu, dấu câu mà còn dựa trên ý nghĩa của đoạn thơ, câu văn nữa. Với hình thức ngâm thơ và hát ru, sau khi giáo viên thực hiện mẫu giáo viên có thể tổ chức cho học sinh thực hiện trong nhóm và chia sẻ trước lớp, nhưng cũng có thể tổ chức trong hoạt động cả lớp. Đối với hình thức ráp, giáo viên gợi ý cách ráp, cho học sinh nêu cách ráp của mình rồi thực hiện cả lớp với gõ đệm nhẹ trên mặt bàn hoặc sử dụng tay để tạo âm thanh cho đệm nhịp. Khi thực hiện, giáo viên cần chủ động dẫn dắt và làm cùng học sinh. Kết thúc hoạt động, giáo viên cho học sinh trình bày cá nhân để tuyên dương, ghi nhận.
Kết quả
Sau khi áp dụng các biện pháp trên, học sinh các lớp tôi tham gia giảng dạy đều tỏ ra rất hứng thú khi đến tiết tập đọc - học thuộc lòng (hoặc tiết đọc có nội dung Học thuộc lòng). 100% các em đều tham gia chủ động với hoạt động học thuộc lòng, nhẩm đọc và tham gia vào các hoạt động thi đua trong nhóm, tổ, thi đua với giáo viên một cách hào hứng. Ngay trong tiết học, nhiều học sinh đã thuộc được khổ thơ, đoạn văn theo yêu cầu, hơn thế nhiều em còn thuộc cả bài thơ. Kết quả khảo sát lần thứ hai như sau:
Thời điểm quan sát, khảo sát
Lớp
Tổng số học sinh
Hứng thú khi
học	và thuộc bài ngay tại lớp
Hứng thú khi	học nhưng cần	học
thêm	ở
nhà	mới thuộc bài
Thiếu tập trung, không hứng thú, cần đọc thêm ở nhà nhiều lần mới thuộc bài nhưng nhanh quên
Thiếu tập trung, không hứng thú, không thực hiện nhiệm vụ học thuộc ở nhà theo yêu cầu và không thể thuộc bài
Tháng 9/2023
4C
33
2
6
17
8
5D
36
3
7
17
9
Tháng 3/2024
4C
33
10
15
5
3
5D
36
11
15
6
4
Từ kết quả trên, có thể thấy rằng số lượng học sinh hứng thú khi tham gia học nội dung học thuộc lòng và thuộc bài ngay trên lớp tăng lên rõ rệt. Điều đó chứng tỏ các biện pháp đã được áp dụng có tính khả thi và hiệu quả.
KẾT LUẬN
Kết luận
Để việc dạy học nội dung Học thuộc lòng trong môn Tiếng Việt có hiệu quả, đòi hỏi giáo viên phải tạo được hứng thú cho học sinh trong mỗi tiết học. Muốn vậy, quá trình dạy học người giáo viên cần linh hoạt trong quá trình dạy học, điều tiết thời gian trong tiết đọc hợp lí, tăng cường các hoạt động nhóm với hình thức phù hợp, thay đổi hình thức luyện đọc thuộc từ đó tạo hứng thú cho học sinh.
Việc thực hiện những giải pháp để tạo hứng thú cho học sinh trong dạy học học thuộc lòng cho học sinh lớp 4, lớp 5 tại trường tiểu học Chu Văn An đã rút ra được những bài học:
Một là, thời gian dành cho học thuộc lòng cần được thực hiện một cách linh hoạt. Thời gian luyện đọc thuộc lòng được điều tiết phù hợp trong thời gian thực hiện các hoạt động luyện đọc đúng, tìm hiểu bài và đọc diễn cảm bài làm của học sinh.
Hai là, tạo thêm hứng thú cho học sinh bằng cac hình thức luyện học thuộc trong nhóm, thi đọc cùng giáo viên.
Ba là, sáng tạo thêm cách thức thể hiện bài đọc dựa trên nhịp điệu của bài thơ, từ ngữ sử dụng trong bài văn, tạo cho học sinh sự vui vẻ, hào hứng, giúp các em dễ dàng học thuộc.
Kiến nghị
Để tạo hứng thú cho học sinh lớp 4, lớp 5 trong học tập Học thuộc lòng, chúng tôi kiến nghị các cấp lãnh đạo một số nội dung sau:
Đối với ngành giáo dục
Tăng cường chỉ đạo thực hiện đổi mới hình thức tổ chức và phương pháp dạy học, tăng cường tính chủ động, tích cực của học sinh trong quá trình học tập.
Tăng cường các hoạt động sinh hoạt chuyên môn chuyên đề theo cụm trường phù hợp về đặc điểm địa phương, học sinh,...
Đối với các đơn vị trường học
Chủ động xây dựng chuyên đề, tập trung nghiên cứu các giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường góp phần nâng cao chất lượng dạy học Học thuộc lòng.
Đối với giáo viên
Chủ động quan sát, điều chỉnh phương pháp dạy học, ứng dụng các hình thức dạy vừa gần gũi vừa hiện đại, phù hợp tâm lí lứa tuổi học sinh.
Với khả năng có hạn nên chúng tôi chỉ nêu lên một số giải pháp đã thực hiện trong quá trình dạy học nội dung Học thuộc lòng trong môn Tiếng Việt lớp 4, lớp 5. Mong nhận được sự quan tâm đóng góp xây dựng của Hội đồng chấm sáng kiến, của các cấp quản lí.
Xin chân thành cảm ơn!
NGƯỜI THỰC HIỆN
Vũ Thị Minh Thảo
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Quyết định số 16/QĐ-BGDĐT, ngày 05 tháng 5 năm 2006 về Ban hành Chương trình giáo dục phổ thông.
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Thông tư số 32/TT-BGDĐT, ngày 26 tháng 12 năm 2018 về Ban hanh Chương trình giáo dục phổ thông.
Cao Thị Thùy Trang (2019), Hứng thú học học phần kỹ năng học tập của sinh viên năm nhất tại trường Cao đẳng thực hành FPT Polytechnic Thành phố Hồ Chí Minh, Mã số 8310401, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh.
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................