Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kĩ năng đọc đúng học sinh Lớp 2

“Đọc đúng” cũng sẽ tác dộng tích cực tới trình dộ ngôn ngữ cũng như tư duy của người đọc vì vậy việc dạy đọc đúng giúp học sinh hiểu biết hơn, bồi dưỡng ở các em lòng yêu cái thiện và cái đẹp,dạy cho các em cách nghĩ cách nghĩ logic cũng như biết tư duy có hình ảnh về sự việc. Vì thế đọc gồm cả giáo dưỡng,giáo dục và phát triển. Tư những nhận thức trên cùng với sự góp ý của đồng nghiệp và kinh nghiệm của bản thân qua quá trình thực dạy lớp 2 trong nhiều năm cho nên tôi đã rút ra cho mình một phương pháp phù hợp. Khi dạy môn này tôi xin trao đổi với quý đồng nghiệp về: “RÈN ĐỌC ĐÚNG CHO HỌC SINH LỚP 2” đạt hiệu quả của riêng tôi.

Xuất phát từ nhu cầu bồi dưỡng kiến thức và năng lực sư phạm cho bản thân nhằm đưa chất lượng dạy “đọc đúng” ngày một nâng cao hơn.

Từ thực tế đứng lớp giảng dạy cho tôi thấy việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ luyện đọc ở trường Tiểu học còn hạn chế ở chỗ: Kết quả giảng dạy chưa cao, mức độ học khá giỏi còn rất ít, cụ thể giọng đọc của học sinh còn sai rất nhiều, đọc lẫn giữa âm này sang âm khác, tiếng này sang tiếng khác, ngắt nghỉ không đúng chỗ dẫn đến hiểu sai nghĩa cần diễn đạt. Điểm hạn chế này là do bản thân giáo viên khi dạy tập đọc thường dạy qua loa, gọi những em đọc tốt, chưa chú ý rèn cho các em khi đọc sai, ít sửa sai cho những học sinh lười đọc, lười chú ý bài dạy của giáo viên và phần đông về nhà học sinh ít đọc lại bài.

doc 22 trang Thu Nga 12/05/2025 270
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kĩ năng đọc đúng học sinh Lớp 2", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kĩ năng đọc đúng học sinh Lớp 2

Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kĩ năng đọc đúng học sinh Lớp 2
thu được tôi nhận thấy một số em đã ý thức được tầm quan trọng của việc đọc đúng, bên cạnh đó cũng còn một số em chưa hiểu rõ “việc đọc đúng” sẽ giúp các em học tốt các môn học khác ở lớp 2 và các lớp về sau, đọc đúng sẽ là một phương tiện cần thiết để các em cảm thụ văn chương, hiểu và làm tốt các bài toán, hiểu rõ nội dung yêu cầu ta diễn giải.
Đối với cấp I việc đọc đúng thực sự rất cần thiết và quan trọng, nếu không đọc đúng các em sẽ không thể viết đúng. Nếu không viết đúng thì trẻ không thể bày tỏ điều cần giải thích trên chữ viết để thầy cô, phụ huynh kiểm tra sự hiểu biết của trẻ. 
 Tôi thường dùng phương pháp giảng giải để cắt nghĩa cho các em thấy rõ tầm quan trọng của việc đọc đúng: Nếu các em đọc sai các em hiểu sai nội dung cần diễn đạt.
 VD: Mỗi khi cầm /quyển sách cậu chỉ đọc / vài dòng đã ngáp/ ngắn ngáp dài rồi bỏ dở/
Các em phải đọc đúng: Mỗi khi cầm quyển sách,/ cậu chỉ đọc vài dòng đã ngáp/ngắn ngáp dài,/ rồi bỏ dở//
 	 Lặng rồi cả / tiếng con ve//
Con ve cũng mệt vì / hè nắng oi//
	Nhà em vẫn tiếng / ạ ời//
Kẽo cà / tiếng võng / mẹ ngồi / mẹ ru// 
Ngắt giọng đúng, dạy đọc đúng là nhiệm vụ của việc dạy tập đọc và cũng là phương tiện đểhọc sinh chiếm lĩnh văn bản đọc. Nếu các em biết ngắt giọng đúng thì sẽ giúp các em lĩnh hội được kiến thức dễ dàng hơn. Vì vậy các em phải ngắt là:
Lặng rồi / cả tiếng con ve//
Con ve cũng mệt / vì hè nắng oi//
	Nhà em / vẫn tiếng ạ ời//
Kẽo cà tiếng võng / mẹ ngồi mẹ ru// 
Nếu ngắt đúng như vậy Sẽ giúp người nghe hiểu ngay ý thơ cần diễn đạt . 
Việc ngắt cũng phải phù hợp với dấu câu, nghỉ ít ở dấu phẩy, nghỉ lâu hơn ở dấu chấm, đọc đúng các ngữ điệu câu lên giọng ở cuối câu hỏi, hạ giọng ở cuối câu kể, thay đổi giọng cho phù hợp với tình cảm cần diễn đạt trong câu cảm. Với câu cầu khiến cân nhấn giọng để thấy rõ nội dung cầu khiến khác nhau. Ngoài ra cần phải hạ giọng khi đọc bộ phận giải thích của câu.
Học sinh biết phân biệt được giọng đọc giữa lời kể chuyện và lời các nhân vật .
Ví dụ như ở bài : Sáng kiến của bé Hà
Học sinh biết phân biệt được :
Lời người dẫn chuyện: Đọc giọng vui
Lời ông bà: Phấn khởi
Lời bé Hà: Hồn nhiên. 
* Đối với các trường hợp đọc sai vần dẫn đến sai chữ tôi thường nhắc nhở, phân tích để học sinh sử sai một cách triệt để.
 - Sau khi phân tích cho học sinh thấy cái sai của mình các em có hướng đọc tiến bộ hơn. Tôi chủ động phân loại từng nhóm học sinh và cử nhóm trưởng thường xuyên truy bài, luyện giọng đọc đúng cho các em, nếu đọc sai phải đọc lại nhiều lần, ngắt đúng như cô giáo đã hướng dẫn.
- Sau khi đã phân nhóm, tuần đầu tiên tôi cho các em đọc bài tôi thấy sự tiến bộ rất rõ về đọc từ phía các em. Tôi tiếp tục hướng dẫn cách đọc từ khó, ngắt nhịp và cuối mỗi bài tôi đều cho một bài tập để kiểm tra học sinh. Với các bài kiểm tra tôi đều chấm điểm và nhận xét kỹ, cẩn thận. Với từng giọng đọc tôi đều uốn nắn cho đúng mẫu. Ngoài bài ở lớp về nhà tôi còn hướng dẫn học sinh đọc thêm sách chuyện có ích, đọc kỹ bài để tôi kiểm tra bài cũ.
Ơ lớp, đến giờ tập đọc tôi thường chú ý hơn đến các em đọc sai. Cho học sinh nghe và nhận xét giọng đọc của bạn để rút ra cách đọc đúng và sai cho bản thân. Cuối cùng tôi kết luận và hướng cách sửa chữa để về nhà các em luyện đọc đúng. Cuối tuần tôi đều có phần thưởng cho các em học sinh có giọng đọc hay, đúng. Sau hơn một tháng luyện đọc liên tục tôi thu được kết quả thật bất ngờ.
Học sinh đọc đúng, rõ ràng đúng bài mẫu : 28 học sinh 
Đọc chậm về ngắt nghỉ sai còn : 4 học sinh 
Đọc lẫn giữa chữ này sang chữ khác : 4 học sinh 
Đọc đúng về ngắt nghỉ nhưng sai vần : 2 học sinh 
Đối với các em đọc chậm và đọc nhỏ, ngắt nghỉ sai, đọc lẫn tôi nhắc nhở động viên trong giờ dạy phải chú ý theo dõi bạn, nghe cô đọc mẫu đọc nhẩm theo, về nhà đọc thêm nhiều sách báo đọc lại các bài tập đọc đã học qua và làm một số bài tập ngắt câu.
PHẦN V: KẾT QUẢ:
Theo kinh nghiệm và sự tìm tòi nghiên cứu của bản thân .Khi tổ chức giờ dạy Tập đọc tôi đã thu được kết quả :
Llớp
Tổng số học sinh
Đọc đúng mẫu
Ngắt chưa đúng
Đọc sai âm đầu, vần
22
 
 38

31
 
 4
 
 3

Qua bảng thống kê trên tôi nhận thấy phương pháp tôi thực nghiệm đã đạt được kết quả đáng kể. Thực tế trên lớp tôi dạy, học sinh tiến bộ hẳn lên không những ở phân môn Tập đọc mà còn ở những phân môn học khác nữa. Các em cảm thấy mạnh dạng, tự tin phấn khởi hơn khi vào tiết học . Đây chính là nền tảng vững chắc cho các em học lớp cao hơn. Từ kết quả trên tôi khẳng định con đường tim tòi, nghiên cứu và áp dụng qua nghiên cứu là đúng, đem lại kết quả khả quan trong giảng dạy .
Khi đúng, đọc rõ ràng, ngắt nghỉ đúng học tốt môn tập đọc thì với các môn học khác các em cũng học rất tiến bộ nhất là Tiếng Việt nói chung đã đạt được kết quả cao hơn. Từ một lớp đọc chậm qua một thời gian được rèn luyện nay đã đọc tốt hơn nhiều so với đầu năm.
* Đặc biệt sau mỗi lần kiểm tra, sau mỗi kì thi số phần quà tặng nhiều hơn, có được kết quả như vậy là do đọc tốt kéo lên. Khi đọc tiến bộ các em ham đọc, ham tìm hiểu thì các em tỏ ra hiểu biết hơn, ngoan hơn biết vâng lời nên chất lượng về đạo đức cũng cao hơn. 
Đây là một trong những thành công của tôi trong quá trình vận dụng phương pháp mới vào hướng dẫn học môn Tập Đọc và nhất là rèn đọc đúng cho học sinh lớp 2.
PHẦN VI: BÀI HỌC KINH NGHIỆM
 Để luyện “Đọc Đúng” cho học sinh trong lớp tôi đã thực hiện hướng dẫn học sinh như sau :
 1/ Luyện cho học sinh làm chủ tia mắt khi đọc:
 -Trước hết phải luyện cho học sinh đọc không bỏ sót tiếng, không thêm tiếng, không lạc dòng. Khi bước vào đầu lớp hai các em phải biết đọc trơn, để luyện đọc trơn, giáo viên đọc mẫu rồi cho học sinh luyện đọc từ, ngữ, câu. Hình thức đọc: cá nhân, nhóm hoặc đồng thanh cả lớp.
 2/ Luyện chính âm:
Đọc đúng các phụ âm đầu :có ý thức phân biệt để không đọc “nàm việc”, “ ló lói”, “phẻ phắn”, “cá gô”. Mà phải đọc làm việc, nó nói, khoẻ khoắn, cá rô..
Đọc đúng các âm chính :có ý thức phân biệt để không đọc “iu tiên”, “mua riệu”, “chấm múi”.. mà đọc ưu tiên, mua rượu, chấm muối
Đọc đúng các âm cuối :cố gắng không đọc “công chiện”“bìn thường”, “ngạc mũi” “đao tai” mà đọc, công chuyện, bình thường, ngạt mũi, đau tay
Cần đọc đúng các thanh : phân biệt giữa thanh hỏi, thanh ngã và tiếng nam bộ , ví dụ như :rỏ ràng, mở màng, bé ngả mà phải đọc là : rõ ràng, mỡ màng, bé ngã..
 * Muốn vậy trước tiên giáo viên cần bồi dưỡng cho học sinh nói, đọc đúng chính âm càng sớm càng tốt .tiếp đó chúng ta cần nắm các biện pháp chữa lỗi phát âm bao gồm :chữa lỗi phát âm theo mẫu, chữa lỗi phát âm bằng biện pháp cấu âm , chữa lỗi bằng âm trung gian.
Ngoài 3 biện pháp chữa lỗi phát âm trên chúng ta còn có thể tập hát để giúp học sinh phát âm đúng một vài âm thanh như thanh huyền, thanh sắc, thanh không
 3/ Luyện đọc đúng còn bao gồm: cả việc luyện đọc đúng tiết tấu, đọc đúng chỗ ngắt hơi, nghỉ hơi ví dụ như ở bài “Sáng kiến của bé Hà” cần hướng dẫn học sinh ngắt, nghỉ hơi như sau: 
“Bố ơi,/sao không có ngày của ông bà,/ bố nhỉ?// (giọng thắc mắc)
Hai bố con bàn nhau // lấy ngày lập đông hằng năm / làm “ ngày ông bà “/vì khi trời bắt đầu rét , /mọi người cần chăm lo cho sức khoẻ /cho các cụ già .// 
Món quà ông thích nhất hôm nay / là chùm điểm mười của cháu đấy .//
 -Ngoài ra ta còn phải hướng dẫn học sinh biết đọc phân biệt được giọng của người dẫn chuyện và lời của các nhân vật như trong bài “BÁC SĨ SÓI” phải thể hiện giọng đọc:
 - Lời người dẫn chuyện : đọc giọng thong thả
 - Lời Sói: giả bộ hiền lành
 - Lời Nai: giả bộ hiền lành, ngoan ngoãn
 -Việc ngắt hơi phải phù hợp với các dấu câu: nghỉ ít ở dấu phẩy, nghỉ lâu hơn ở dấu chấm, đọc đúng các ngữ điệu câu: lên giọng ở câu hỏi, hạ giọng ở cuối câu kể, thay đổi giọng cho phù hợp với tình cảm cần diễn đạt trong câu. Với câu cầu khiến cần nhấn giọng phù hợp để thấy rõ các nội dung cầu khiến khác nhau . ngoài ra còn phải hạ giọng khi đọc bộ phận giải thích của câu..
 Như vậy “ĐỌC ĐÚNG” bao gồm cả một số tiêu chuẩn của đọc diễn cảm.
 4/ Luyện cho học sinh làm chủ các thông số âm thanh riêng lẻ: để chuẩn bị cho việc đọc đúng ngữ điệu, luyện đọc diễn cảm. Đây là việc luyện cho học sinh có kỹ thuật nâng giọng, hạ giọng, kéo dài giọng, nhấn giọng, lơi giọng, đọc to, đọc nhỏ
 5/Trình tự luyện đọc đúng:
Trước khi lên lớp giáo viên phải dư tính ngăn ngừa các lỗi khi đọc. Tuỳ đối tượng học sinh, giáo viên xác định các lỗi phát âm mà học sinh trong lớp mình dễ mắc phải để xác định ra tiếng, từ, câu khó luyện đọc trước . 
Khi lên lớp, đầu tiên giáo viên đọc mẫu rồi cho cả lớp đọc đồng thanh, sau cùng cho các em đọc cá nhân các tiếng, từ khó này . Với các câu mà giáo viên dự tính sẽ có nhiều em đọc sai phách câu (ngắt nghỉ không đúng chỗ) cũng làm như vậy. Cuối cùng mới đọc hoàn chỉnh cả đoạn, bài.
Với cách rèn trên, qua tháng thứ hai khảo sát tôi thu được kết quả :
Học sinh đọc đạt yêu cầu : 31 học sinh
Còn lại 7 học sinh chưa đạt yêu cầu.
Qua cách rèn luyện trên tôi nhận thấy học sinh lớp mình ngày đọc một tiến bộ hơn, đọc nhanh rõ ràng, lưu loát, ngắt nghỉ đúng quy định. Song bên cạnh đó còn có một số em đọc chậm vì quá chú ý đến rèn đọc đúng để không sai âm đầu hoặc vần. Tôi đã tận tình hướng dẫn rèn luyện nhắc nhở về nhà đọc trước bài thì mới đọc nhanh đọc đúng được. Ngoài ra khi các em đứng lên đọc cần phải đứng đúng tư thế cầm sách vừa tầm mắt không lười biếng đặt sách ở bàn mà cúi đầu xuống đọc. Cùng với việc rèn đọc từng cá nhân tôi còn khuyên các em nên học nhóm theo một bạn đọc tốt kèm một bạn đọc chưa tốt. Nhưng còn đạt hiệuq uả hơn khi tôi luôn chủ ý khích lệ bằng nhiều hình thức: khi thì khen trước lớp, khi thì chỉ ra cái hay khi bạn đọc, khi thì tặng quà cho em đọc hay nhất tôi thường nói với các em : “Dốt đến đâu học lâu cũng biết”. Từ những cái hay các em rút ra, nhìn thấy được các dở của mình và có biện pháp sửa đổi.
Để các em đọc bài được tốt ở nhà hoặc ở lớp tôi đều nhắc các em phải đọc ở nơi có đầy đủ ánh sáng.
Ở lớp : tôi thường nhắc lớp mở các cánh cửa sổ phòng học để không khí thoáng mát, ánh sáng đầy đủ. 
 Ở nhà : tôi yêu cầu các em cần phải tạo cho mình một nơi ngồi học có đầy đủ ánh sáng, bàn ghế phù hợp và yên tĩnh. Không nên nằm trên giường ngủ để học và đọc sách hoặc đọc bài.
Ngoài việc rèn đọc đúng tôi còn hướng dẫn cho học sinh đọc diễn cảm, đọc to, đọc nhanh, khi các em đã đọc đúng rồi từ đó các em yêu thích đọc hơn cảm thụ được văn thơ, hiểu được các bài toán, trả lời tốt câu hỏi ở các môn học khác.
Việc làm của tôi đã diễn ra liên tục, sau mỗi bài mỗi tháng lại có phiếu kiểm tra cách đọc đúng của học sinh.Tôi rất mừng vì các em học tập tiến bộ hơn nhiều không chỉ ở môn tập đọc mà cả những môn học khác.
PHẦN VII : PHẦN KẾT LUẬN
Để rèn cho học sinh đọc tốt – học tốt phân môn Tập đọc cũng như các phân môn học khác, thì bản thân giáo viên phải là người có kỹ năng mà mình đòi hỏi học sinh có được. Nghĩa là muốn học sinh đọc đúng thì trước hết giáo viên phải đọc chính xác, giọng chuẩn và có trình độ mới thấy được cái sai của học sinh để sửa lại cho đúng. bởi một lí do đơn giản là học sinh tiểu học hay bắt chước mẫu, cô làm đúng trò sẻ làm theo đúng và ngược lại. Do đó trước khi dạy một bài học nào nhất thiết giáo viên phải chuẩn bị chu đáo từ giáo án tới đồ dùng trực quan. Lời lẽ giản dị, trong sáng để gây hứng thú học tập cho các em.
Đọc đúng thật sự là một nhu cầu to lớn của người đi học, đọc để đến với những hiểu biết cao hơn, vươn đến những thành tựu trí thức cao hơn và nhất là trong thời đại văn minh hiện nay thì việc đọc ở mỗi con người không thể thiếu được. Muốn học sinh đọc đúng thì cần phải làm thế nào để học sinh thấy được tầm quan trọng của nó. Đưa ra cho học sinh thấy được lợi ích khi đọc đúng. Khi học sinh đã thích đọc thì vai trò của người giáo viên là uốn nắn, nâng đỡ, sửa sai, bằng nhiều hình thức như khảo sát, kiểm tra, động viên, khen thưỏng, các hình thức kiểm tra này phải luôn thay đổi cho phù hợp để học sinh không cảm thấy nhàm chán. Nếu thấy không đạt được kết quả mỹ mãn khi vận dụng đầy đủ các phương pháp thì giáo viên. Với thực tế dự giờ, trao đổi với học sinh lớp 23 tôi đã thu được kết quả: kỹ năng đọc của các em còn hạn chế, hầu hết các em chưa ngắt nghỉ hơi đúng quy định, về nhà các em ít đọc bài ở nhà, vào lớp không chú ý nghe cô giảng cần phải tìm ra nguyên nhân, phân tích nguyên nhân và có biện pháp giải quyết. Đối với tập đọc thì phải thường xuyên kiểm tra giọng đọc của học sinh, khi dạy không những rèn đọc đúng mà phải chú ý đến luyện đọc hay, diễn cảm. Muốn học sinh mình đạt được những kỹ năng trên, trong mỗi bài đọc, bài kiểm tra giáo viên cần đánh giá, khen ngợi kịp thời, cần lấy những gương tốt để nêu lên cho các em học tập lẫn nhau. Giống với câu tục ngữ: “Muốn biết phải hỏi, muốn giỏi phải học.” 
Ngoài ra muốn tạo cho học sinh một cảm giác thoải mái khi học, tôi luôn chú ý đến môi trường lớp học, bàn ghế ngồi học, vệ sinh cá nhân luôn sạch sẽ. Sử dụng sách giáo khoa, tài liệu rõ ràng sạch đẹp.
Với cách dạy tận tình cùng với sự tìm tòi nghiên cứu của bản thân, áp dụng ngay chính lớp mình chủ nhiệm, chắc chắn việc đọc của học sinh sẽ tiến bộ rõ nét.
Với cách dạy cách rèn đọc này không chỉ áp dụng chương trình lớp hai. Mà theo tôi nghĩ đã là môn tập đọc thì yêu cầu trọng tâm là rèn luyện cách đọc cho học sinh nên có thể áp dụng cho chương trình tập đọc ở cả cấp tiểu học.
Trong quá trình nghiên cứu học hỏi tài liệu, áp dụng nghiên cứu, giảng dạy thực tế, học hỏi đồng nghiệp tôi đã rút ra được kinh nghiệm cho bản thân. Tuy nhiên kết quả còn hạn chế do nhiều nguyên nhân: 
Học sinh đa số là con công nhân - nông dân nên về nhà ít được quan tâm nhiệt tình của phụ huynh.
Một số em là con nhà nghèo sử dụng sách cũ đã bị nhàu nát, tẩy xoá, ghi sẵn lời trả lời các câu hỏi tìm hiểu bài gây mất hứng thú khi đọc bài và tìm hiểu bài.
Học sinh còn nhút nhát dẫn đến thụ động trong giờ học.
Một số em đọc sai, đọc không đạt vì mất căn bản từ lớp một.
 Để nâng cao chất lượng đọc cho học sinh tiểu học. Tôi có một số kiến nghị sau:
Học sinh từ lớp một phải đọc đúng âm, vần, chữ cái để lên các lớp cao đọc lưu loát, rõ ràng.
Cần có sự phối hợp chặc chẽ giữa nhà trường và gia đình.
Luôn chú ý đến trẻ: nhắc nhở tuyên dương đúng lúc đúng cách.
 Trên đây là một số kinh nghiệm, biện pháp dạy học (RÈN ĐỌC ĐÚNG) cho học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp hai nói riêng mà tôi đã tìm tòi học hỏi tài liệu, đồng nghiệp và ghi chép lại trong quá trình giảng dạy. Trong khi sử dụng nếu có gì sai sót và chưa khoa học. Rất mong được chỉ dẫn ân cần và đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo và đồng nghiệp để năm học sau đạt được kết quả cao hơn.
 T ôi chân thành cám ơn! 
 Minh Hoà ngày 30 tháng 01 năm 2012
 Người viết
 Trần Thị Hòa 
NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CÁC CẤP
NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CÁC CẤP
























NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CÁC CẤP
























MỤC LỤC
PHẦN I : NHẬN THỨC VẤN ĐỀ	1
PHẦN II : ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH 5
PHẦN III : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 6
PHẦN IV : ĐỀ XUẤT 12
PHẦN V : KẾT QUẢ 16 
PHẦN V I : BÀI HỌC KINH NGHIỆM 17 
PHẦN VI : KẾT LUẬN	 	 21 

File đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_ren_ki_nang_doc_dung_hoc_sinh_lop_2.doc