Sáng kiến kinh nghiệm Rèn chữ viết cho học sinh Lớp 1

Người xưa có nói “ Nét chữ thể hiện nết người” nét chữ thể hiện tính cách con người, thông qua rèn luyện chữ viết mà giáo dục nhân cách con người ngoài ra còn có thành ngữ “ Văn hay chữ tốt” để khen những người học trò giỏi vì chữ viết đẹpdễ gây thiện cảm cho người đọc, qua chữ viết ta có thể đoán được tính cách con người có óc thẩm mỹ tính cẩn thận chỉn chu.

Trong thời đại công nghệ thông tin cũng có người coi nhẹ việc rèn chữ viết nhưng cũng đại đa số thầy cô và phụ huynh quan tâm đến việc rèn chữ viết cho con em mình bởi vì thực tế hiện nay rất nhiều học sinh chữ viết xấu, viết không đúng kích thước chữ. Vậy học sinh viết chữ xấu là do đâu? Do nhà trường thầy cô không nắm được cách dạy chữ cho học sinh ? Do phụ huynh không coi trọng việc rèn chữ cho con hay do chính bản thân học sinh không chịu cố gắng rèn luyện chữ viết?

Dạy họcsinh viết đẹp đã khó những với việc dạy học sinh lớp Một viết chữ đẹp càng khó khăn hơn cho cho giáo viên bởi vì:

  • Học sinh lớp Một còn thiếu tính kiên trì, nhẫn lại, các em còn vụng về, lóng ngóng trong cách cầm bút viết nên các em rất dễ nản và chóng chán khi viết.
  • Tri giác của các em thiên về nhận biết tổng quan đối tượng. Trong khi đó để viết chữ yêu cầu học sinh phải tri giác cụ thể chi tiết từng nét, từng động tác kĩ thuật viết chữ.

Với đặc điểm tâm lý của học sinh như vậy nhưng lại đòi hỏi học sinh phải nắm được những yêu cầu cơ bản của chữ viết như sau:

  • Kiến thức: Học sinh nắm được độ cao, độ rộng, cỡ chữ, hình dáng và tên gọi các nét chữ, cấu tạo của chữ cái, chữ ghi tiếng, cách viết chữ thường , dấu thanh và chữ số.
  • Kĩ năng: Học sinh viết đúng quy trìnhchữ viết, liên kết các chữcái thành chữ ghi tiếng theo yêu cầu viết liền mạch. Viết thẳng hàng, đều nét.
docx 22 trang Thu Nga 28/03/2025 200
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Rèn chữ viết cho học sinh Lớp 1", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Rèn chữ viết cho học sinh Lớp 1

Sáng kiến kinh nghiệm Rèn chữ viết cho học sinh Lớp 1
n học sinh khi viết các nét cong tròn thì cần lưu ý điểm đặt bút bao giờ cũng dưới đường kẻ ngang 3 lượn cong lên đường kẻ ngang 3 lượn xuống đường kẻ ngang 2 qua đường kẻ dọc để được nét cong tròn khép kin ( Đối với những chữ cỡ chữ nhỏ thì viết đưới đường kẻ ngang 2 để viết nét cong)
Để chữ viết không bị rời rạc, đứt nét tôi đặc biết lưu ý học sinh nét nối giữa các con chữ , nhất là chỗ rê bút, từ điểm dừng bút của con chữ vừa viết, rê bút lên viết liền mạch đến đâu mới được nhấc bút . Tôi thường xuyên yêu cầu học sinh nhắc lại độ cao các chữ cái, những chữ cái nào có độ cao bằng nhau, nét nối giữa các chữ cái trong một chữ ghi tiếng, khoảng cách giữa các chữ ghi tiếng (bằng một con chữ o).
Để giúp học sinh luyện viết đẹp thì chính bản thân người giáo viên cũng phải thường xuyên luyện tập chữ viết để chữ viết của mình ngày một đẹp hơn. Hàng năm học tôi đều có vở tập viết của mình viết sẵn, vừa để luyện chữ vừa thuận tiện cho việc hướng dẫn và làm mẫu cho học sinh tập viết. Việc viết mẫu của giáo viên là một thao tác trực quan trên bảng lớp giúp học sinh nắm bắt được quy trình từng nét của chữ cái. Do vậy trong giờ học tôi luôn sử dụng máy đa vật thể để khi viết mẫu cho học sinhdễ quan sát , khi viết tôi thường viết chậm lại đủ để cho học sinh quan sát, vừa viết vừa kết hợp nhịp nhàng với giảng giải, phân tích: Đặt bút từ điểm nào, rê bút như thế nào, đưa bút vào vị trí nào, thứ tự các nét viết ra sao, dừng bút ở điểm nào? Tôi phân tích cả cách viết dấu phụ, dấu thanh để học sinh dễ dàng nhận biết được cách viết. Tôi hướng dẫn cả về khoảng cách giữa các chữ ghi tiếng (bằng một con chữ o ) để học sinh không viết sát quá hoặc cách xa quá sau đó tôi cho một vài học sinh nhắc lại cách viết hoặc có thể lên viết trên bảng lớp. Việc làm này không nhưng tôi khuyến khích được học sinh mạnh dạn trong học tập đồng thời nếu các em viết đẹp thì cũng là một tấm gương để các bạn học tập “Học thầy không tày học bạn.”. Khi hướng dẫn viết mẫu trên bảng lớp lời nói của giáo viên
phải nhẹ nhàng, gần gũi, chuẩn mực và dễ hiểu, tránh dùng các khái niệm khó hiểu hoặc cách nói mơ hồ không rõ ràng, nên dùng đúng các thuật ngữ cách gọi khi dạy viết chữ Tiếng Việt như: chữ ghi âm, chữ ghi vần, chữ ghi tiếng, chữ ghi từ... Hướng dẫn tỉ mỉ cách viết từng con chữ, nét nối chính xác theo đúng quy định cho học sinh. Không nên nói nôm, nói ngọng, nói lộn xộn hoặc nói quá nhiều gây căng thẳng khó hiểu cho học sinh.
Trong khi chấm bài tôi không chỉ chú ý đến việc chữa lỗi cho học sinh mà còn kết hợp nhận xét, chỉ bảo, khích lệ, động viên để học sinh tự tin vào bản thân khi viết bài và nhận ra những lỗi sai cần khắc phục.Trong thời gian đầu học sinh còn hạn chế trong việc đọc nên tôi không những chỉ nhận xét bằng lời mà còn chỉ ra những lỗi sai bằng cách gạch chân những chữ học sinh viết sai sau đó viết lại ra bên cạnh để học sinh dễ so sánh và nhận ra lỗi sai của mình từ đó rút kinh nghiệm cho chữ sau.
Với mỗi giờ dạy Tập viết, tôi đều thực hiện đầy đủ các bước. Hướng dẫn học sinh quan sát, nhận xét; giáo viên viết mẫu; học sinh tập viết bảng con, bảng lớp; hướng dẫn học sinh viết vào vở đến bước nhận xét bài và chữa bài.
Khi hướng dẫn học sinh thực hành luyện viết tôi luôn quan tâm theo dõi
hoạt động viết chữ của học sinh để kịp thời nhắc nhở và uốn nắn, giúp đỡ để học sinh viết đúng hoặc biểu dương những học sinh viết đẹp; giúp học sinh thấy rõ thành công hay hạn chế trong bài tập viết của các em. Trong quá trình dạy viết, tôi còn để học sinh tự nhận xét chữ viết, tự sửa chữa cho nhau khi cần thiết. Những em viết yếu, ngoài sự kèm cặp của cô giáo còn được sự giúp đỡ của các bạn trong nhóm, trong lớp.
Một phương pháp không thể thiếu khi rèn chữ viết là phương pháp luyện tập, mỗi học sinh ngoài vở tập viết bắt buộc ra tôi còn cho các em chuẩn bị 1 quyển vở nữa là vở ô li để học sinh được và luyện tập vào tiết hướng dẫn học (buổi chiều).
Tổ chức các hình thức học tập phong phú và các phong trào thi đua.
Học sinh lớp Một rất thích được khen ngợi nên ngay từ đầu năm học tôi đã phát động phong trào “ Giữ vở sạch- Viết chữ đẹp” trong học sinh. Hàng tháng tôi tổ chức cuộc thi viết chữ đẹp và lựa chọn ra những bài đẹp tiêu biểu dán lên bảng Nét chữ- Nết người của lớp. Các em rất hào hứng tham gia, những em được dán bài thì rất vui và tự hào còn những em chưa được dán thì đều có cố gắng viết để mong rằng tháng sau mình cũng được treo bài giống các bạn. Ngoài ra tôi luôn kết hợp chặt chẽ với phụ huynh khen thưởng kịp thời những học sinh có bài viết chữ đẹp hàng tuần, hàng tháng hoặc đạt giải thi chữ đẹp của trường.
Trong các tiết học viết chữ, tôi vẫn thường sử dụng các hình thức như thảo luận nhóm (để nêu cấu tạo của chữ); thi viết đúng chữ mẫu, thi viết nhanh và đẹp. Với các hình thức này học sinh rất sôi nổi tham gia, giờ học có hiệu quả bởi em nào cũng muốn được khen là mình viết chữ đẹp nhất.
Tôi luôn động viên, khen ngợi các em khi tiến bộ. Những em viết đẹp thường được tôi cho cả lớp xem trong các tiết tập viết và làm bài mẫu để các bạn học tập.Vì thế các em càng phấn khởi, càng quyết tâm rèn chữ cho đẹp hơn.
Trong từng tháng, tôi thường chấm và xếp loại Vở sạch chữ đẹp ở tất cả các loại vở, kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở thường xuyên nhằm cho các em thấy những tiến bộ về chữ viết của các em và khắc phục những nhược điểm mà mình mắc phải.
Sau đây tôi xin trình bày minh hoa 1 giáo án dạy tập viết được tôi soạn để dạy học sinh
Trường TH Thanh Xuân Nam	KẾ HOẠCH BÀI DẠY
Lớp : 1B	Môn : Tập viết	Tuần : 9 GV : Bùi Thị Oanh	Bài : đồ chΠ, tưΠ cư𝚹, ngày hĖ, Tiết : 2 Thứ sáu ngày 3 / 11 / 2018	vui ω𝖵, buĔ tĒ
I Mục tiêu :
Kiến thức : HS viết đúng các chữ: đồ chơi , tươi cười , ngày hội ,vui vẻ, buổi tối .kiểu chữ thường , cỡ vừa ,HS viết nhanh viết đủ số dòng theo quy định trong vở TV
Kĩ năng : Viết đều nét, đúng cỡ chữ, đúng tốc độ.
Thái độ: Yêu thích môn học
. Chuẩn bị :
GV : Bảng TT , MT , máy đa vật thể
HS : Bảng con , phấn , vở tập viết
. Hoạt động dạy và học chủ yếu :
TG
Nội dung , kiến thức , kĩ
năng cơ bản
Phương pháp , hình thức tổ chức dạy học
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của HS
3’
I. Khởi động



Hát : Chữ đẹp mà nết
- Nêu y/c, mở máy
- Lớp hát
5’
càng ngoan



II.Kiểm tra bài cũ



MT: HS biết ưu nhược



của mình, viết đúng chữ
- NX bài viết của HS
HS quan sát trên
2’
Viết : dưa, ngói
- Nêu y/c, NX sửa chữ
màn hình



- 2 HS viết bảng

III. bài mới
- Viết lên bảng
- NX chữ của bạn
10’
a. GT bài



đồ chΠ, tưΠ cư𝚹, ngày

- 2 HS đọc

hĖ vui ω𝖵, buĔ tĒ



Giải	nghĩ	từ đồ	chơi,



tươi cười
Tranh vẽ gì?


b. Hướng dẫn viết bảng
GV giới thiệu và giải thích


MT: HS viết đúng kích
từ
-2 HS TL

thước, khoảng cách chữ



* Chữ tưΠ



- PH chữ

- 2 HS TL



- Chữ tưΠ gồm con chữ



nào ghép với chữ ghi vần
- 1 HSTL


nào?


- Viết mẫu
- Nêu điểm đặt bút và dừng
- Quan sất


bút của chữ?



- Viết mẫu nêu các viết: Đặt



phấn ở đường kẻ ngang 2



viết chữ t, từ nét móc của



chữ t nối với chữ ghi vần



ươi dừng phấn ở đường kẻ

2’
- Luyện viết
ngang 2 được chữ tươi.
HS viết bảng con
15’

Nêu y/c. quan sát, NX, sửa
HS # NX chữ của

* Chữ buĔ:
chữ cho HS
bạn.

- PH chữ

- 1 HS TL


- Chữ buĔ gồm có con chữ



nào ghép với chữ ghi vần
- 1 HS TL

- Viết mẫu
nào và thanh gì?



- Nêu điểm đặt bút và dừng
Quan sát


bút của chữ?



- Viết mẫu nêu quy trình



viết chữ : Đặt bút ở đường

2’

kẻ ngang 2 viết chữ b , từ



nét thắt của chữ b nối với


- Luyện viết
chữ ghi vần uôi dừng phấn
- HS viết bảng con

* TCVĐ : Tập thể dục
ở đường kẻ ngang 2 lia bút
- HS # NX

buổi sáng
lên trên viết dấu hỏi được

1’
c. Viết vở
chữ buổi.
Lớp hát và TTD

MT: HS viết đúng kích
.


thước, khoảng cách chữ



- Giới thiệu bài hoàn
- Nêu y/ c


thành

Quan sát


Mở slide: Lưu ý HS cách


- Từ đồ chơi
trình bày.
1 HS TL


Nêu câu hỏi :


+ Viết mẫu
Nêu khoảng cách từ chữ đồ



+ Luyện viết
- Các từ # HDTT
Lưu ý HS chữ ngày và chữ vui nét nối giữa các chữ từ chữ ng đến chữ ghi vần ay và từ chữ u sang chữ i không sát hoặc xa nhau quá.
IV . Củng cố dặn dò
Nhắc lại bài viết Thu một số vở NX
đến chữ chơi ? Viết mẫu
Nêu y / c , q / s uốn nắn cho HS cách ngồi , tư thế để vở , cầm bút
Quan sát HS viết vở
HSviết nhanh viết đủ số dòng theo quy định trong vở TV
1,2 HS nêu lại bài

V. Dặn dò
NX tiết học
Dặn dò học sinh luyện viết những chữ mình chưa viết đẹp.

Nêu yêu cầu
Nêu yêu cầu nhận xét:
Bạn đã viết đúng chữ chưa? Các chữ có đều nét không? Bài có sạch không?
Nhận xét.
1, 2 HS nhận xét bài của bạn

PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN
. KẾT LUẬN:
Qua nhiều năm giảng dạy ở lớp 1, tôi thấy việc rèn luyện kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh Tiểu học nói chung và rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh lớp 1 nói riêng là rất cần thiết. Việc áp dụng các phương pháp, biện pháp khéo léo, linh hoạt giúp cho giờ học Tập viết diễn ra một cách nhẹ nhàng, học sinh hứng thú say mê học tập từ đó nâng cao chất lượng về chữ viết.
Để đạt hiệu quả cao trong việc rèn chữ viết cho học sinh thì người giáo viên cần nghiên cứu kỹ các mẫu chữ viết trong trường Tiểu học, nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy trong các bài Tập viết, nắm vững mục đích yêu cầu của từng bài để lựa chọn phương pháp, hình thức tổ chức dạy sao cho phù hợp với đối tượng học sinh đảm bảo yêu cầu chuẩn kiến thức kĩ năng của môn học. Đồng thời cần tạo điều kiện cho mỗi cá nhân học sinh bộc lộ và phát triển khả năng, năng khiếu của mình.
Từ kết quả trên đã cho thấy những biện pháp mà tôi đưa ra là thiết thực, hiệu quả. Tuy nhiên thực tế cho thấy không có biện pháp nào là vạn năng cả mà điều quan trọng là người giáo viên phải biết lựa chọn, vận dụng các biện pháp linh hoạt hài hoà, hợp lí thì quá trình giảng dạy mới đạt hiệu quả cao.
Kết quả sau một thời gian thử nghiệm các phương pháp rèn chữ cho học sinh lớp tôi như sau:
Trong cuộc giao lưu chữ đẹp cấp trường, lớp tôi có 3 học sinh tham gia thì có em Nguyễn Hà Khánh Linh đạt giải nhì, em Mai Khánh Linh đạt giải ba.
Kết quả
Vở loại A
Vở loại B
Số lượng
%
Số lượng
%

Học kì I

19 HS

28.8

47 HS

71.2

Học kì II

40 HS

60.6

26 HS

39.4

. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Qua quá trình nghiên cứu và thực tế giảng dạy với biện pháp và kết quả nêu trên, tôi rút ra bài học kinh nghiệm sau:
Để học sinh viết đúng, viết đẹp bản thân giáo viên cần phải có đức tính kiên trì, chịu khó, hết lòng vì học sinh.
Mỗi giáo viên phải nắm chắc kiến thức, quy trình kỹ thuật viết chữ để dạy tốt tiết Tập viết cho học sinh.
Phải đưa ra phương pháp dạy học cụ thể để phù hợp với từng đối tượng học sinh của lớp mình tuân theo nguyên tắc từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp.
Phải phân loại chữ viết học sinh thành từng nhóm chính để có kế hoạch rèn chữ cho từng đối tượng học sinh.
Giáo viên phải mẫu mực sư phạm, chữ viết đúng chuẩn, rõ ràng, đẹp cho học sinh noi theo.
Thường xuyên nhận xét, tuyên dương, khích lệ sự tiến bộ về chữ viết của học sinh trong từng bài viết để học sinh phấn khởi tích cực rèn luyện và cần tìm hiểu nguyên nhân vì sao học sinh viết chưa đẹp, chưa đúng. Từ đó tìm ra biện pháp giúp đỡ học sinh khắc phục yếu điểm.
Sự phối hợp giữa cha mẹ học sinh với các thầy cô giáo sẽ tạo điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất về mọi mặt, giúp ích rất nhiều cho việc nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh.
Các em học sinh lớp 1 còn nhỏ nhận thức còn hạn chế, thời gian dành cho việc luyện viết còn ít nên việc rèn chữ viết cho học sinh không phải ngày một, ngày hai mà có được. Mà nó là cả một quá trình dày công khổ luyện của cả thầy và trò. Vì vậy đòi hỏi người giáo viên phải linh hoạt, kiên trì, bền bỉ trong suốt quá trình giảng dạy phân môn Tập viết nói chung và dạy học sinh luyện viết nói riêng. Việc rèn học sinh luyện viết theo hướng nêu trên đã đem tới sự tiến bộ vượt bậc không chỉ ở phân môn Tập viết mà còn giúp các em có ý thức viết đúng và đẹp các bài chính tả và tất cả các môn học khác. Các em luôn tự giác trong học tập, sách vở luôn giữ sạch đẹp.
KIẾN NGHỊ ĐỀ XUẤT
Đối với giáo viên.
Cần thấy được vị trí, tầm quan trọng của phân môn Tập viết ở các lớp.
Người giáo viên phải có một năng lực sư phạm tốt. Phải có một đức tính kiên trì, nhẫn lại, tỉ mỉ và cẩn thận không nóng vội trong công việc. Phải có lòng nhiệt tình, say mê, hứng thú trong công việc, hết lòng yêu thương học sinh coi học sinh như con em của mình.
Thường xuyên học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp, nghiên cứu tài liệu, luyện viết chữ đúng mẫu theo chuẩn để nâng cao chất lượng chữ viết cho bản thân.
Nắm được hoàn cảnh, tâm lí, lực học của từng học sinh và chuẩn bị tốt đồ dùng cho tiết dạy.
Mỗi giáo viên phải là tấm gương sáng cho các em noi theo, từ tư thế ngồi viết, cách cầm bút đến chữ viết bảng, cách trình bày bảng, cách nhận xét cho học sinh.
Đối với phụ huynh:
Cần phải chuẩn bị đủ đồ dung học tập cho con mình
Tạo cho các con tâm lý vui vẻ, thoải mái nhất khi đến trường.
Quan tâm đến việc học của các con.
Cần trao đổi với giáo viên chủ nhiệm để có cách dạy các con ở nhà.
Kết hợp chặt chẽ với nhà trường để tạo điều kiện cho các con học tập tốt hơn.
Đối với trường.
Thường xuyên tổ chức các buổi chuyên đề đánh giá và rút kinh nghiệm để nâng cao chất lượng vở sạch chữ đẹp của trường, của từng khối lớp.
Duy trì tốt các phong trào thi đua “Giữ vở sạch, viết chữ đẹp” và hội thi “Viết chữ đẹp” cấp trường.
Trưng bày các bài viết đẹp, tập vở sạch cho học sinh toàn trường tham khảo. Có đầy đủ phương tiện giảng dạy hiện đại cho mỗi giáo viên
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tôi về việc rèn chữ viết cho học sinh lớp Một, tôi đã thực hiện các biện pháp này ở lớp tôi chủ nhiệm và thu được kết quả tốt. Song nội dung trình bày trên không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong hội đồng khoa học các cấp cùng bạn bè đồng nghiệp góp ý xây dựng để đề tài của tôi thêm hoàn chỉnh hơn, có khả năng thực thi cao hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Thanh Xuân, ngày 10 tháng 4 năm 2018 Giáo viên
Bùi Thị Oanh
MỤC LỤC
PHẦN THỨ NHẤT : ĐẶT VẤN ĐỀ
LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI	1
THỜI GIAN, ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU VÀ ỨNG DỤNG
Thời gian.	2
phạm vi nghiêncứu	2
Đối tượng nghiêncứu	2
phạm vi và kế hoạch nghiêncứu	2
PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Cơ sở lí luận và thực tiễn	3
Thực trạng chữ viết của học sinh	3
Biện pháp rèn chữ viết cho học sinh
Phân loại học sinh..	4
Rèn chữ viết rõ ràng, sạch đẹp ...... 5
Thực hiện đúng quy định khi viết chữ	7
Rèn chữ viết đúng trọng tâm các nhóm chữ	9
Tổ chức các hình thức học tập phong phú và các phong trào thi đua.	12
PHẦN THỨ BA:
KẾT LUẬN	17
BÀI HỌC KINH NGHIỆM  ....... 17
KIẾN NGHỊ ĐỀ XUẤT	18
Đối với giáo viên	18
Đối với phụ huynh	18
Đối với nhàtrường.	19
UBND QUẬN THANH XUÂN TRƯỜNG TH THANH XUÂN NAM
21/20
UBND QUẬN THANH XUÂN TRƯỜNG TH THANH XUÂN NAM
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Rèn chữ viết cho học sinh lớp 1
TÀI LIỆU THAM
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Dạy và học tập viết ở trường Tiểu học của : Trần Mạnh Hưởng- Phan Quang Thân- Nguyễn Hữu Cao
dạy tập viết ở trường Tiểu học của: Lê A- Đỗ Xuân Thảo-Trịnh Đức Minh
Tiếng Việt 1- Tập 1, 2- Sách giáo viên
Đặng Thị Lanh- Hoàng Hòa Bình- Nguyễn Thị Hạnh-Lê Thị Tuyết Mai
Tập viết 1 Tập 1, 2
22/20

File đính kèm:

  • docxsang_kien_kinh_nghiem_ren_chu_viet_cho_hoc_sinh_lop_1.docx
  • pdfSáng kiến kinh nghiệm Rèn chữ viết cho học sinh Lớp 1.pdf