Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp học sinh Lớp 1 viết đúng chính tả
Như chúng ta đã biết, mỗi một dân tộc, một quốc gia đều có một ngôn ngữ riêng, một tiếng nói riêng. Tiếng Việt là ngôn ngữ được thống nhất trên toàn đất nước ta. Để giữ gìn và phát triển vốn chữ viết của tiếng việt thì nhà trường đóng vai trò vô cùng quan trọng, ảnh hưởng lớn đến sự phát triển ngôn ngữ cả một quốc gia trong một giai đoạn xã hội – lịch sử nhất định, là nơi thực hiện nhiệm vụ giáo dục đào tạo ở mỗi cấp học, bậc học. Trong đó dạy chính tả ở tiểu học là một trong những vấn đề đang được quan tâm nhằm nâng cao chất lượng của môn tiếng việt trong nhà trường. Thông qua việc học chính tả mà các em nắm được quy tắc chính tả và hình thành những kỹ năng, kỹ sảo về chính tả. Từ đó, mà nâng cao dần tình cảm quý trọng tiếng mẹ đẻ và nền văn học dân tộc.
Trong những năm gần đây, phong trào vở sạch chữ đẹp đã và đang được mọi người quan tâm và gặt hái được những thành tích đáng kể, được tất cả giáo viên và học sinh chú trọng tham gia nhiệt tình với quyết tâm cao. Bên cạnh đó còn được các bậc phụ huynh, các cấp các ngành quan tâm, khuyến khích động viên. Đó chính là động lực giúp giáo viên và học sinh thực hiện tốt mục tiêu giáo dục đề ra “ Giáo dục con người toàn diện”.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp học sinh Lớp 1 viết đúng chính tả

oáy ”, là viết nhanh một cách cẩu thả, không thể chấp nhận được với bất kì lớp nào, nhất là lớp 1. Với học sinh lớp 1, giáo viên cần phải giáo dục học sinh tính tỉ mỉ, cẩn thận, giáo dục qua các bài học, qua các gương trong thực tế ngay từ thời gian đầu để học sinh không có thói quen viết ngoáy. Nếu có, giáo viên phải giúp học sinh dần dần khắc phục nhược điểm này, để khắc phục được lỗi trên, nhìn chung giáo viên phải ân cần, dịu dàng uốn nắn, kể cả lỗi do vụng về mà để vở bị dây bẩn hay quăn mép. Riêng với lỗi viết ngoáy giáo viên có thể nghiêm khắc hơn để đưa học sinh vào nề nếp. Giáo viên luôn nhắc nhở học sinh: các con luôn phải ghi nhớ dòng chữ ghi ngay góc mỗi trang vở: “Nắn nét chữ, rèn nết người” từ đó, để các em luôn có tính tự giác nhưng giáo viên luôn lưu ý, đối với học sinh lớp 1 thì giáo viên phải “ Vừa dạy, vừa dỗ”. 5. Rèn thói quen đọc lại bài sau khi viết. Trước khi cho học sinh viết bài, giáo viên luôn cho học sinh đọc vần từ hay bài chính tả trước rồi mới viết. Khi viết xong, giáo viên cần nhắc nhở học sinh tự đọc bài, những gì mình đã biết (vần, từ, bài chính tả), để qua đó thấy mình sai gì sẽ tự sửa, tự khắc phục. Đặc biệt trong giờ chính tả, khi học sinh chép xong hoặc nghe – viết xong bài chính tả thì giáo viên cần đọc chậm lại nội dung bài viết và nhắc nhở học sinh theo vào bài viết của mình để tự soát lỗi chính tả (có thể đổi chéo vở – kiểm tra lẫn nhau). Yêu cầu: giáo viên đọc đúng, phát âm chuẩn. Học sinh phải thật chú ý: tai nghe – mắt nhìn và suy nghĩ để sửa chính tả cho đúng. 6. Luôn đổi mới phương pháp dạy học. Để góp phần giúp đỡ học thành công, người giáo viên phải không ngừng học hỏi, tìm tòi, và đổi mới các phương pháp sao cho phù hợp với đối tượng học sinh, với nội dung bài dạy, với điều kiện thực tế của lớp. Theo tinh thần đổi mới phương pháp giảng dạy, tiết chính tả cần tạo điều kiện để học sinh chủ động tiếp nhận kiến thức (tự quan sát – nhận xét – ghi nhớ), tự giác luyện tập và rút kinh nghiệm qua thực hành luyện viết dưới sự hướng dẫn của giáo viên. 7. Đổi mới về cách đánh giá học sinh. Đánh giá kết quả học tập của học sinh không chỉ có giáo viên là người “Cầm cân nảy mực” mà nên cho học sinh tham gia vào việc đánh giá kết quả học tập của bạn cũng như của mình. Khi chấm bài, đánh giá bài viết giáo viên có thể cho học sinh chấm bài kèm. Giáo viên có thể tổ chức cho học sinh đổi chéo vở kiểm tra lẫn nhau, cùng tự sửa sai cho nhau, chấm bài cho bạn, đối chiếu bài cô, tự chấm bài cho mình. Giáo viên là người bao quát, hướng dẫn và có nhận xét, kết luận chung. 8. Tổ chức tốt các phong trào thi đua. Để gây không khí hào hứng thi đua rèn chữ sạch đẹp, tôi thường xuyên tổ chức các cuộc thi, cuộc triển lãm vở sạch chữ đẹp trong nội bộ lớp vào các tiết sinh hoạt tập thể, cuối tuần (lớp học 2 buổi/ ngày ). Những bài viết đẹp, sạch sẽ được trình bày để các em học tập, những bài viết có tiến bộ cũng được giáo viên nêu tên và lớp tuyên dương khuyến khích. Qua việc tổ chức như vậy, giáo viên thấy đựơc khả năng của từng em để có biện pháp rèn luyện phù hợp. Còn học sinh thì phấn khởi, quyết tâm giữ vở sạch – viết chữ đẹp đạt ở mức cao nhất mình có thể. 9. Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh. Một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng học sinh viết chính tả chưa tốt đó là phụ huynh học sinh, thì ngược lại, một trong những người giúp các em đọc – viết chính tả tốt đó cũng chính là phụ huynh học sinh. Đối với học sinh lớp 1, mỗi nét chữ của học sinh không chỉ có bàn tay của cô giáo mà còn có sự hỗ trợ rất lớn của cha mẹ các em. Chính vì vậy mà giáo viên cần biết kết hợp cùng với phụ huynh để trao đổi cùng nhau tìm ra biện pháp tốt nhất giúp học sinh khắc phục những nhược điểm đó. Cần giúp cho phụ huynh học sinh hiểu rằng, chính bản thân họ cũng phải đọc chuẩn – viết chuẩn thì việc rèn chính tả cho con em họ mới có hiệu quả cao. Một số điều kiện khác ảnh hưởng đến giờ chính tả 1. Chọn bút: Các em là hs lớp một nên không chọn quá dài hay quá to chỉ khoảng 13 cm và đường kính 7mm là vừa. Phần ngòi bút và lưỡi gà cắm vào ổ bút phải vừa khít không quá rộng hoặc quá chật. Phần ngòi bút không được mềm quá dễ hỏng. Các bộ phận khác của bút phải đảm bảo cho việc hút mực, giữ mực và ra đều mực. 2. Cách để vở: GV cần chú ý cho HS vở mở không gập đôi, để hoàn toàn trên mặt bàn, hơi nghiêng sang trái khoảng 15 độ so với mặt bàn sao cho mép vở song song với cánh tay. Vì thế giáo viên cần chú ý tất cả các điều kiện trên khi dạy giờ chính tả. VI. Kết quả đạt được: Sau khi áp dụng các biện pháp trên vào thực tiễn giảng dạy tôi thu được được kết quả khá tốt. Tôi đã tiến hành so sánh kết quả này với kết quả bài đầu năm học của các em. Kết quả cụ thể như sau: Năm học 2015- 2016 Tổng số học sinh G K TB Y Kết quả bài đầu 43 SL % SL % SL % SL % Kết quả bài thực nghiệm 34 20 10 29.4 3 11.8 0 0 Năm học 2015- 2016 Tổng số học sinh Trình bày đúng, đẹp Trình bày đúng, nhưng chưa đẹp Trình bày sai SL % SL % SL % Kết quả bài đầu Kết quả bài thực nghiệm 43 40 93 3 7 0 0 Nhìn vào bảng thống kê kết quả khảo sát chất lượng sau khi áp dụng các biện pháp trên ta thấy: + Không có em nào mắc lỗi về trình bày, nhiều em có bài trình bày đúng và đẹp (chiếm 93 %) . + Tỷ lệ học sinh đạt điểm giỏi cao hơn nhiều so với đầu năm học. Loại trung bình chiếm tỉ lệ ít (7%) không có em nào bị điểm yếu. + Trong đợt thi viết chữ đẹp cấp Huyện năm học 2015 – 2016 có 02 học sinh dự thi viết chữ đẹp cấp Huyện. 1. Đạt giải Ba : Lê Như Quỳnh 2. Đạt giải Khuyến Khích : Nguyễn Viết Tài * Nhận xét chung: Sau khi áp dụng các giải pháp trên vào thực tiễn giảng dạy trong năm học vừa qua tôi thấy: Dù học sinh mới được làm quen và thực hành viết chính tả nhưng tình trạng học sinh mắc những lỗi về chính tả đã giảm hẳn. Cụ thể: Không có học sinh nào mắc lỗi về trình bày, kể cả ở trình bày đoạn văn, đoạn thơ hay bài thơ. Học sinh hiểu nghĩa từ – ghi nhớ từ, đọc – phát âm tốt nắm được qui tắc chính tả, các em đã viết đúng khoảng cách giữa chữ với chữ, giữa từ với từ cách viết dấu chấm, dấu phẩy. Các em viết đúng tốc độ, bài viết sạch đẹp, không mắc lỗi chính tả. Nhờ được rèn đọc, rèn viết ngay từ đầu năm, trong tất cả các môn học nên đến nay các em đã đọc rất tốt, đặc biệt là học sinh đã tự chép hoặc nghe – viết một bài chính tả theo đúng mẫu yêu cầu của cô. Trong các bài thi viết chính tả do giáo viên trong tổ tự tổ chức vào các buổi chiều (luyện tiếng việt) học sinh đã viết, trình bày bài chính tả đúng và đẹp, không còn bị bỡ ngỡ do không phải là giáo viên chủ nhiệm đọc chính tả. Học sinh tự tin khi viết và làm bài. VII. Bài học kinh nghiệm. Từ việc tìm hiểu, nghiên cứu và áp dụng một số biện pháp vào vào thực tế giảng dạy phân môn chính tả ở lớp 1 tôi thấy cần lưu ý những điểm sau: + Nắm vững tầm quan trọng của môn học và nắm chắc kiến thức trọng tâm cần truyền thụ cho học sinh trong từng bài. + Giáo viên cần phải có sự chuẩn bị chu đáo: nghiên cứu kĩ từng bài, có đủ tài liệu và đồ dùng khi lên lớp. + Lựa chọn và kết hợp các phương pháp phù hợp để học sinh được luyện tập thực hành nhiều, tự chiếm lĩnh kiến thức. + Cần phải tính đến điều kiện cụ thể cho phép như thời gian cho từng tiết học, điều kiện học sinh lớp mình để lựa chọn nội dung – phương pháp dạy học sao cho phù hợp. + Dạy học phải đảm bảo tính hệ thống, tính khoa học, tính vững chắc, tính vừa sức với đối tượng học sinh lớp mình. + Giáo viên phải tự rèn chữ viết cho mình luôn có ý thức viết chữ và trình bày bảng khoa học. + Giáo viên chủ nhiệm phải đi sâu, đi sát lớp, chấm chữa bài thường xuyên, nắm được đối tượng học sinh lớp mình và nắm được chất lượng chữ viết của học sinh trong từng giai đoạn viết chữ để có hướng khắc phục và đề ra phương pháp giáo dục tốt nhất đối với từng đối tượng học sinh nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. + Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh trong việc giáo dục học sinh nói chung và rèn chính tả cho học sinh nói riêng. + Giáo viên không ngừng học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn của mình. phải luôn cải tiến phương pháp dạy học. + Ngay từ đầu năm giáo viên cùng phụ huynh học sinh thống nhất đồ dùng sách vở cho học sinh: cùng một loại vở và bìa bọc, cùng viết bút mực là bút máy và viết cùng loại mực. + Phát động phong trào vở sạch chữ đẹp trong nội bộ lớp trường. Thường xuyên khen thưởng, động viên học sinh có thành tích cao hay có tiến bộ trong phong trào vở sạch - chữ đẹp. Phối kết hợp rèn chữ viết trong tất cả các môn học. + Một trong những điều quan trọng để dạy chính tả đạt hiệu quả là giáo viên cần phải giúp học sinh hiểu tác dụng của việc rèn chính tả .Từ đó học sinh chủ động, tự giác trong việc rèn chính tả. IX. Phạm vi ứng dụng của đề tài: Kinh nghiệm về “Một số biện pháp giúp học sinh lớp một viết đúng chính tả” có thể áp dụng tất cả các lớp khối 1 trong các trường Tiểu học và có thể áp dụng một phần đối với học sinh lớp trên của bậc tiểu học. X. Một số kiến nghị: Việc rèn chữ viết cho học sinh là một việc làm hết sức quan trọng. Để nâng cao hơn nữa chất lượng dạy học môn chính tả cho học sinh lớp 1 tôi có một số kiến nghị sau: 1. Đối với giáo viên: Luôn tâm huyết, hết lòng với nghề. Cần phải rèn đọc chuẩn, rèn chữ viết của mình. Thường xuyên tự học hỏi, rèn luyện mình để thực sự là tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Dự giờ thăm lớp, học hỏi đồng nghiệp cũng như tự đọc các tài liệu. Luôn sử dùng đồ dùng trong các giờ học một cách có hiệu quả. Tránh dạy chay hoặc sử dụng đồ dùng mang tính hình thức. Điều kiện quan trọng hơn nữa đòi hỏi người giáo viên phải kiên trì, vượt khó, tìm tòi sáng tạo và có bản lĩnh, có tinh thần trách nhiệm cao, say mê với công việc, tận tuỵ với học sinh. Phối kết hợp 3 môi trường giáo dục. 2. Đối với học sinh. Có ý thức tự giác, tích cực trong học tập. Biết lắng nghe những nhận xét của cô, của bạn để tự sửa chữa, khắc phục nhược điểm của mình.Mạnh dạn góp ý, sửa sai, giúp đỡ bạn trong học tập cũng như khi vui chơi. 3. Đối với Nhà trường. Cần có biện pháp chỉ đạo các tổ chuyên môn thực hiện một cách đồng loạt ( từ khối 1 đến khối 5 ) về viết chính tả. Tổ chức các cuộc thi trong các buổi ngoại khoá dưới những hình thức khác nhau để rèn cho học sinh các kỹ năng : nghe-đọc-nói-viết và kỹ năng tính toán. 4. Đối với phụ huynh học sinh. Phụ huynh cần quan tâm hơn nữa đến việc học tập của con em mình, cần đảm bảo góc học tập của các em phù hợp theo độ tuổi, đảm bảo đủ ánh sáng tạo cho các em ngồi học thoải mái. Kết hợp với nhà trường cụ thể là giáo viên chủ nhiệm để rèn kỹ năng viết chính tả cũng như các kỹ năng khác cho con em mình. Bản thân phụ huynh cũng cần phải tự rèn cách đọc, cách nói chuẩn, cách viết chuẩn. C. PHẦN KẾT LUẬN Giáo dục tiểu học là nền tảng vững chắc để học sinh học tiếp lên các lớp trên. Chính vì vậy đồi hỏi các em phải nắm chắc kiến thức cơ bản, đầu tiên các em phải đọc thông viết thạo thì mới tiếp nhận được kiến thức của các môn học. Việc rèn chữ viết cho học sinh là trách nhiệm của mỗi thầy cô giáo. Rèn được học sinh viết chữ đẹp là niềm vui của thầy cô, hạnh phúc của trẻ và là niềm tự hào của cha mẹ. Nhưng chúng ta không chỉ rèn đọc - viết cho học sinh trong chốc lát, mà đó là cả một qua trình rèn luyện lâu dài và liên tục. Vì vậy đòi hỏi người giáo viên phải có năng lực chuyên môn vững vàng, có lòng yêu nghề mến trẻ, giáo viên cần có tính cẩn thận tỉ mỉ, tránh nóng nảy. Có vậy việc rèn chính tả cho học sinh mới thành công. Không chỉ có vậy, người giáo viên cần phải lựa chọn, phối hợp sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học sao cho phù hợp với nội dung từng bài, với đối tượng học sinh, tạo điều kiện cho các em chủ động tìm và lĩnh hội kiến thức. Trong mọi giờ học giáo viên chỉ đóng vai trò là người hướng dẫn, định hướng hoạt động cho các em. Vì vậy người giáo viên cần không ngừng học hỏi, tìm tòi, đổi mới phương pháp dạy học để giờ học sôi nổi, học sinh hào hứng học tập tiếp thu bài một cách chủ động. Học sinh lớp 1 rất thích được khen. Lời khen kịp thời sẽ giúp các em có hứng thú học tập và mau tiến bộ. Do vậy, giáo viên phải biết động viên khuyến khích các em kịp thời, giúp các em tự tin hơn trong học tập. Rèn kỹ năng viết chính tả không chỉ đồi hỏi yêu cầu ở người thầy hướng dẫn, mà phần quyết định đó chính là học sinh. Học sinh phải biêt lắng nghe, biết tiếp thu ý kiến đóng góp của bạn, của thầy; chịu khó tự giác học tập rèn luyện dưới sự dẫn dắt của thầy cô. Qua quá trình giảng dạy thực tế tại nơi công tác, Tôi đã đúc rút kinh nghiệm để xây dựng sáng kiến kinh nghiệm “ Giúp học sinh lớp một viết đúng chính tả ”. Mặc dù Tôi đã áp dụng vào thực tế giảng dạy ở lớp mình và đã có kết quả tốt. Song không thể tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Vậy kính mong Hội đồng khoa học các cấp cùng các đồng nghiệp góp ý xây dựng để đề tài của Tôi thêm hoàn chỉnh hơn, có khả năng thực thi cao hơn. Tôi xin cam đoan đề tài trên được đúc rút từ quá trình giảng dạy thực tế của bản thân. Tôi xin chân thành cảm ơn ! Ngày 18 tháng 05 năm 2016 Người viết Nguyễn Thị Thu Hà ý kiÕn nhËn xÐt cña héi ®ång khoa häc c¬ së ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................. Ba V×, ngày .....th¸ng ......năm 2014 Chủ tịch hội đồng ý kiÕn nhËn xÐt cña héi ®ång khoa häc cÊp huyÖn ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................. Ngày .....tháng ......năm 2014 Chủ tịch hội đồng
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_giup_hoc_sinh_lop_1_v.doc