Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo rèn kĩ năng đọc đúng cho học sinh Lớp 1

 trªn. 
 1. Giáo án minh họa:
Bài: Mèo con đi học
I. MỤC TIÊU: 
+ Kiến thức: HS đọc trơn cả bài. Phát âm đúng các từ ngữ khó: buồn bực kiếm cớ, cái đuôi, cừu. Tốc độ đọc: 25- 30 tiếng / phút
+ Kĩ năng: Ôn các vần ưu, ươu. Tìm được tiếng, nói được câu chứa tiếng có vần ưu- ươu. Biết nghỉ hơi sau dấu chấm hỏi.
- Hiểu các từ ngữ trong bài: 
+ Thái độ: HS hiểu được nội dung bài: Mèo con lười học, kiếm cớ nghỉ ở nhà. Cừu doạ cắt đuôi, Mèo không dám nghỉ nữa.
+ Nói tự nhiên, hồn nhiên về đề tài: Vì sao bạn thích học?
+ Học thuộc lòng bài thơ.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: Bảng phụ, Bộ ĐD, tranh minh hoạ nội dung bài.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU:
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
GHI CHÚ
5ph
1. Kiểm tra bài cũ: 
- Gọi 2 học sinh đọc bài: Chuyện ở lớp và trả lời câu hỏi SGK
+ Em bé kể cho mẹ nghe những chuyện gì?
+ Mẹ muốn em bé kể những chuyện gì?

3 học sinh đọc + trả lời


Nhận xét chung nội dung kiểm tra.

35ph
2. Bài mới: 


5ph
a/ Giới thiệu bài: Các con vừa học bài thơ Chuyện ở lớp kể về việc đi học. Hôm nay, chúng ta cũng sẽ học 1 bài thơ kể về chuyện đi học, nhưng là chuyện đi học của chú Mèo. Chú Mèo đi học có gì đặc biệt, để biết được điều này cô trò chúng ta cùng tìm hiểu qua bài tập đọc hôm nay : Mèo con đi học - trang 103
GV ghi đầu bài lên bảng lớp.

- HS mở vở ghi đầu bài

20ph
b. HD HS luyện đọc:
HS mở SGK


- GV đọc mẫu: Giọng đọc hồn nhiên, nghịch ngợm, phân biệt giọng các con vật .
- HS nghe - đọc thầm


 HS luyện đọc 
* Tiếng, từ ngữ
+ Cho HS đọc những tiếng khó đọc có trong bài+ giải nghĩa từ: 

HS đọc cá nhân+ đồng thanh


Buồn bưc: Buồn và khó chịu; 
Kiếm cớ : Tìm lí do; 
Be toáng: kêu ầm ĩ
+ Cho học sinh luyện đọc kết hợp phân tích tiếng khó: cừu, kiếm, đuôi
+ Ngoài các tiếng khó có trong bài GV cho hs luyện đọc thêm các tiếng chứa cặp phụ âm l / n mà học sinh ở lớp hay đọc sai: Luôn, chữa lành
* Đọc câu: 
- Mỗi dòng thơ 3 HS đọc; Chú ý ngắt nghỉ đúng dấu câu.
- Cả lớp đọc tiếp sức, mỗi HS 1 dòng.
* Đọc đoạn : Chia bài làm 2 đoạn
 + Đoạn 1 : 4 dòng thơ đầu
 + Đoạn 2 : 6 dòng thơ cuối
- Tổ chức cho Hs luyện đọc theo nhóm 2 
- Cho các nhóm thi đọc
- NX khen nhóm đọc tốt.

3 học sinh, lớp đọc đồng thanh
- HS luyện đọc từng câu
- HS đọc nối tiếp câu
- HS luyện đọc theo nhóm 2



* Đọc trơn toàn bài: 
- Cho Hs luyện đọc cả bài .GV chấm điểm.
2 HS đọc -> Lớp đồng thanh

3ph
Giải lao giữa giờ


7ph
c/ Ôn các vần: ưu- ươu



Bài 1 : Tìm tiếng trong bài có vần ưu
- Cho HS phân tích , đánh vần +Đọc
Bài 2 : Tìm tiếng ngoài bài có vầ ưu, ươu
- Phân biệt ưu- ươu + luyện đọc
- Tổ chức cho HS tìm và ghép từ ngoài bài có vần ưu, ươu 
+ Chia lớp làm 2 đội : Đội 1 tìm và ghép từ có vần ưu, đội 2 tìm và ghép từ có vần ươu
+ Cho Hs luyện đọc các từ vừa ghép
+ GV nhận xét, khen HS
Bài 3 : Nói câu chứa tiếng có vần ưu, ươu
- Quan sát tranh và cho cô biết tranh vẽ gì ?
- Cho HS đọc câu mẫu
+ Trong câu con vừa đọc tiếng nào có chứa vần ưu ? ươu?
 - Yêu cầu HS dựa vào từ con vừa tìm được , tập nói 1 câu có chứa vần ưu, ươu.
- Tổ chức cho HS thi nói câu giữa 2 đội. Đội nào nói được nhiều câu là đội thắng cuộc.
- GV nhận xét đáng giá - khen động viên Hs
3. Củng cố : - Học bài gì ? 
 - Cho 1 HS đọc lại bài
-1 Hs nêu yêu cầu
- HS tìm : Cừu
- HS phân tích , đánh vần , đọc : Cừu
 - HS nêu điểm giống và khác
-HS tìm và ghép từ trên BĐD
- HS luyện đọc
- HS quan sát tranh, nêu nội dung tranh
- 1 HS đọc câu mẫu
- HS phân tích câu mẫu
- HS thảo luận theo nhóm 2
- Thi nói câu
- HS : Mèo con đi học.
- 1 HS đọc

BĐD

 Tiết 2



15ph
a) Luyện đọc lại bài tiết 1
- GV nhận xét
b/ Tìm hiểu bài học và luyện nói.
* Tìm hiểu bài học, luyện đọc
2-3 HS đọc 
Nx bạn đọc


* Đoạn 1 : Cho HS đọc 4 dòng thơ đầu
- 2 HS đọc thầm 4 dòng đầu và trả lời câu hỏi 1
+ Mèo kiếm cớ gì để nghỉ học
 Giảng từ : Kiếm cớ
- Để đọc đúng và hay con cần đọc đúng nhịp thơ và nhấn vào các từ sau
 Mèo con / buồn bực
Mai /phải đến trường
Bèn/ kiếm cớ luôn:
- Cái đuôi / tôi ốm.
+ Luyện đọc 4 dòng đầu: 
 - GV đọc mẫu - > Cho HS luyện đọc.
- 1 Hs đọc
- HS : Kiếm cớ cái đuôi ốm
- HS ngắt nhịp , kẻ chân từ cần nhấn giọng vào SGK
2-3 HS luyện đọc


* Đoạn 2 : Đọc 6 dòng thơ cuối và TLCH 2
+ Cừu có cách gì khiến mèo xin đi học ngay?
 Giảng từ : be toáng
+ Khi Cừu doạ cắt đuôi thì mèo đã làm gì?
+ Theo em, Mèo là con vật như thế nào? Có nên học tập Mèo không? Vì sao?
+ Để đọc đúng và hay đoạn 2 con cần đọc đúng nhịp, thể hiện được giọng của cừu và của mèo 
Cừu/ mới be toáng:
- Tôi / sẽ chữa lành
Nhưng muốn / cho nhanh
Cắt đuôi/khỏi hết!
- Cắt đuôi? Ấy chết!
Tôi / đi học thôi!
+ Luyện đọc 6 dòng đầu: 
 - GV đọc mẫu - > Cho HS luyện đọc. ( Lưu ý khi đọc cần cao giọng ở cuối câu hỏi và kéo dài giọng ở câu có dấu chấm than.
- 2 HS đọc đoạn 2
- HS trả lời : Cắt cái đuôi ốm đi
- Mèo vội xin đi học.
- HS tiến hành luyện đọc như đoạn 1
2- 3 HS đọc

Tranh minh hoạ nội dung bài

5ph
* Thi đọc diễn cảm toàn bài. Chú ý thể hiện giọng đọc của các nhân vật và ngắt nhịp thơ.
* Đọc phân vai: Người dẫn chuyện, Mèo, Cừu.
- Chuyện mèo con đi học gồm mấy nhân vật ? 
- Những dòng thơ nào là lời dẫn chuyện?
- Đọc câu thơ chỉ lời nói của Mèo?
- Lời nói của Cừu thể hiện qua dòng thơ nào ?
* Cho HS luyện đọc phân vai theo nhóm 3
- Gọi vài nhóm thi đọc
- NX đánh giá phần đọc của các nhóm – khen
* Học thuộc lòng bài thơ.
- GV xoá dần cho HS luyện đọc 
Gọi Hs đọc cả bài
GVNX cho điểm
Mỗi tổ 1 HS tham gia.
- Đọc nhóm 3
- HS luyện đọc đồng
thanh
- Đọc cá nhân

Bảng phụ
5ph
Giải lao giữa giờ


8- 10ph
* Luyện nói: Vì sao bạn thích đi học?
- Cho HS quan sát tranh vẽ trả lời câu hỏi: Vì sao bạn thích đi hoc?
Các nhóm trình bày 
NX sửa cho HS

Nói theo nhóm 2
Dựa vào nội dung các tranh hoặc tự nêu ý thích của mình.

5ph
3. Củng cố- Dặn dò:



- Gọi 1 HS đọc thuộc lòng bài , hỏi nội dung
- NX tiết học. 
- Bài sau: Người bạn tốt.
1 học sinh đọc


2. Kết quả thực nghiệm:
Sau khi tổ chức cho GV dạy thực nghiệm giáo án trên và khảo sát chất lượng đọc của HS, tôi thu được kết quả như sau:
 - 35% HS đọc to, rõ ràng, nắm được nội dung bài và bước đầu biết đọc diễn cảm.
 - 57% HS đọc trôi chảy, ngắt nghỉ hơi đúng ở chỗ dấu câu, nắm được nội dung bài.
 - 8% học sinh đọc trơn toàn bài tuy nhiên tốc độ đúng quy định tuy nhiên các em còn đọc nhỏ, phát âm chưa chuẩn một số tiếng.
B . KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC : 
Qua quá trình áp dụng các biện pháp trên, tôi thấy:
- Khi chưa vận dụng các giải pháp rèn các kỹ năng trong giờ tập đọc, học sinh chưa có hứng thú, nhiều em đọc chậm, ngắc ngứ, sai từ vì chưa hiểu từ, câu, nội dung bài. Số em sửa sai ít, học sinh cũng chưa có kĩ năng phát hiện ra lỗi sai của bạn để sửa cho bạn. Vì vậy số học sinh đọc đúng nhanh và đặc biệt đọc diễn cảm còn ít. Chính nhờ áp dụng một số giải pháp rèn đọc đã nêu trên tôi thấy nhiều em học sinh lớp tôi đã có kĩ năng đọc đúng, đọc nhanh và đọc diễn cảm. Sau đây là kết quả chất lượng đọc của học sinh lớp tôi :
Kết quả đạt được sau khi áp dụng một số biện pháp rèn kỹ năng đọc đúng, đọc tốt cho học sinh lớp 1- Năm học 2013 – 20104: 
TS học sinh khối lớp 1
Thời gian KS
Đọc diễn cảm
Đọc rõ ràng , lưu loát
Đọc nhỏ, ấp úng
Đọc yếu
SL
TL
SL
TL
SL
TL
SL
TL
201
Tuần 28
76
37.1
103
52
22
10.9
0
0

PHẦN BA
KẾT LUẬN
I. BÀI HỌC KINH NGHIỆM : 
 Qua nhiều năm giảng dạy đồng thời qua thời gian nghiên cứu đề tài và dạy thực nghiệm những biện pháp rèn kỹ năng đọc đúng, đọc tốt cho học sinh lớp 1, tôi nhận thấy : Để dạy tốt phân môn Tập đọc, để nâng cao chất lượng đọc cho học sinh người giáo viên cần thực hiện tốt các điều sau :
 - Để giảng dạy phân môn tập đọc có kết quả: Giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm lý cho học sinh. Do vốn sống còn nghèo, tư duy còn thiên về cụ thể, độ chú ý không bền ... nên học sinh thường thích làm những gì mình muốn. Bởi vậy nếu không xác định rõ nhiệm vụ học tập thì các em cũng rất dễ quên. Việc rèn kỹ năng đọc là một hình thức hoạt động trực quan nó phù hợp với tính hiếu động của các em.
 - Xác định khối lượng kiến thức cần cung cấp cho học sinh, phải bồi dưỡng mặt nào cho các em thông qua bài học đó. Để thiết kế bài dạy cho từng tiết học, từ đó đưa ra các hình thức tổ chức dạy học phù hợp, vận dụng được việc đổi mới phương pháp trong giảng dạy đó là lấy học sinh làm trung tâm. hay nói một cách khác giáo viên chỉ là người tổ chức các hình thức dạy học, còn học sinh phải tự vươn lên để chiếm lĩnh lấy kiến thức. Đồ dùng dạy học (tranh ảnh, vật thật) chuẩn bị trò chơi đầy đủ. Khâu chuẩn bị tốt sẽ tạo điều kiện cho bài giảng có kết quả hoàn hảo.
 - Khi lên lớp giáo viên giới thiệu bài cần tự nhiên gây hứng thú và chú ý ngay từ đầu tiết học cho học sinh.
- Việc đọc mẫu của giáo viên đóng vai trò quan trọng nhất trong việc rèn kỹ năng đọc. Vì đọc tốt là một bước phân tích tác phẩm và hỗ trợ tích cực cho việc hướng dẫn học sinh đi vào tác phẩm. Theo tôi người giáo viên phải xác định rõ 3 chức năng: lĩnh hội - giáo dục - thẩm mĩ, phải coi đấy là trung tâm của bài giảng. Vì vậy lời đọc, lời giảng của giáo viên cần rõ ràng, rành mạch, lưu loát dễ hiểu và kết hợp hài hòa giữa các phương pháp, các bước trình tự theo đúng yêu cầu của bài. Điều quan trọng hơn nữa phải cho các em biết cảm thụ được cái hay, cái đẹp của văn thơ, đồng thời phải thật sự có hứng thú với bài giảng.
- Luyện nói để có ngôn ngữ chuẩn, trong sáng, dễ hiểu, truyền cảm. Không dùng lời lẽ, từ xa lạ đối với học sinh, nặng nề vào việc giảng văn, bình văn cho người lớn.
 - Luyện đọc cá nhân là chính và phải kiên trì không nôn nóng muốn có kết quả ngay. Đặc biệt để quá trỡnh rốn đọc đúng tiến hành đạt hiệu quả cao, giáo viên cần phải có hình thức động viên kịp thời, quan tâm nhiều đến học sinh đọc chưa đúng, phát hiện từng học sinh sai ở từng lỗi qua phần học âm ,vần và phải sửa sai cho học sinh ngay từ khi học âm vần .Giao cho các em phát âm đúng sửa cho các em phát âm sai ở mọi lúc, mọi nơi.
 - Trong giờ Tập đọc cũng như trong cả quá trình giảng dạy giáo viên phải phát âm mẫu chuẩn cho học sinh sửa sai .Nếu em nào không sửa được trong 2-3 lần phát âm giáo viên cần phải hướng dẫn tỉ mỉ theo biện pháp sửa lỗi (đã nêu ở phần biện pháp thực hiện) cho từng em một ở phần luyện Tiếng việt hay giờ ra chơi . ở trường hợp này giáo viên cần dạy học sinh theo kiểu một thầy một trò.
 - Thường xuyên kiểm tra những học sinh phát âm sai để có kế hoạch sửa lỗi cho từng em cho phù hợp với đặc điểm tâm lý và thời gian dạy học .
 - Khi sửa sai cho học sinh đọc sai ngữ điệu giáo viên cần đọc mẫu lại (câu này giáo viên cần phải ghi ở bảng và dùng thước gạch chỗ ngắt (/)chỗ nghỉ (//) chỗ lên giọng , chỗ cần xuống giọngĐể học sinh quen và từ đó điều chỉnh giọng đọc cho phù hợp với văn cảch của bài tập đọc .
 - Việc sửa phát âm cho hộc sinh không phải chỉ sửa trong giờ tập đọc mà giáo viên cần phải sửa cho các em trong các giờ học khác và trong cả quá trình giao tiếp hay nói cách khác là chúng ta phải sửa mọi lúc, mọi nơi và học sinh cũng cần hiểu rằng các em phải sửa phát âm sai mọi lúc, mọi nơi thì mới có hiệu quả.
 - Cuối cùng cần khẳng định rằng: Việc rèn các kĩ năng đọc cho học sinh đều phải được coi trọng như nhau. Người giáo viên phải có lòng yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình, ...Có như vậy tiết tập đọc mới đạt hiệu quả cao.
II. kÕt lô©n vµ KhuyÕn nghÞ :
1.Kết luận : 
 Dạy Tập đọc lớp 1 là việc làm không dễ bởi các em đến lớp không biết đọc ,biết viết và khả năng giao tiếp còn rất hạn chế . Chính vì vậy đòi hỏi giáo viên phải kiên trì , công phu , tỉ mỉ , giúp học sinh phát âm chuẩn ngay từ khi học âm ,vần , thanh để rồi khi các em học tập đọc học sinh chỉ cần tái tạo việc phát âm chuẩn ấy để thực hiện bài đọc .Nhưng trong thực tế khi học sinh học vần xong kiểm tra lai các em vẫn phát âm sai nhiều nên trong quá trình dạy tập đọc giáo viên phải hướng dẫn học sinh đọc đúng văn bản (phát âm chuẩn và đúng ngữ điệu).Qua việc dạy học giáo viên cần có kế hoạch luyện phát âm cho từng đối tượng cụ thể. Có như vậy mới giúp các em đọc đúng âm thanh ngữ nghĩa văn bản góp phần vào việc giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt.
2. Khuyến nghị : 
 Trên đây là một số giải pháp nhằm giúp học sinh lớp 1 rèn đọc đúng, đọc hay mà tôi đúc rút được. Kinh nghiệm chưa nhiều, rất mong các thầy cô giáo, bạn bè đồng nghiệp góp ý, bổ sung để giúp đỡ tôi giảng dạy tốt hơn. Mặt khác cũng để góp một phần không nhỏ nhằm nâng cao chất lượng dạy tập đọc ở tiểu học và giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt. 
Tôi xin cam đoan đây là đề tài mà tôi tự nghiên cứu, không sao chép nội dung của người khác.
 Tôi xin chân thành cảm ơn!
Long Biên , ngày 02 tháng 4 năm 2014.
Người viết
 Nguyễn Thị Thuý Điệp.
MỤC LỤC
Trang bìa phụ
Mục lục Trang
A. Phần mở đầu ..................................................................... ........... 1 
 Lý do chọn đề tài .............................................................................. 1 
I.Nhiệm vụ nghiên cứu ..............................................................................2
 II. Thời gian , phạm vi nghiên cứu..............................................................2 
 III.Phương pháp nghiên cứu ..................................................................... 2
B. Phần nội dung : ................................................................................................3
 Chương 1: Cơ sở lý luận .................................................................................3
 I. Vị trí nhiệm vụ dạy Tập đọc ở tiểu học................................................ 3
 II. Tổ chức dạy Tập đọc ở Tiểu học ..........................................................5
 Chương 2: Cơ sở thực tiễn ............................................................................. 9 
 1. Thực trạng kỹ năng đọc của học sinh................................................. 9
 2. Tình hình thực tiễn và phương pháp rèn kỹ năng đọc..................... 9
 3. Khảo sát chất lượng đọc của học sinh .............................................. 9
 Chương 3: Một số biện pháp rèn đọc cho học sinh................................. ...12
 1. Rèn kỹ năng đọc đúng chính âm ................................................. 12
 2. Rèn kỹ năng đọc đúng các bài văn xuôi............................................ 18
 3. Rèn kỹ năng đọc đúng các văn bản thơ ............................................ 19
 Chương 4 : Dạy thực nghiệm và kết quả .................................................... 26
 A, Dạy thực nghiệm ............................................................................ 26
 B. Kết quả.............................................................................................. 30
 C. Bài học kinh nghiệm.......................................................................... 31
C. Kết luận và khuyến nghị .......................................................................... 33
 1. Kết luận ......................................................................................... 33
 2.Khuyến nghị ..................................................................................... 33