Báo cáo Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh Lớp 2
Giúp học sinh luyện phát âm đúng
Muốn học sinh viết đúng chính tả trước hết giáo viên phải chú ý luyện phát âm cho mình và cho học sinh để phân biệt các thanh , các âm đầu , âm chính và âm cuối. Do đó có đọc đúng và ghi nhớ âm đúng thì khi giáo viên đọc học sinh sẽ tái hiện và viết đúng . Giáo viên phải cố gắng phát âm rõ ràng , tốc độ vừa phải mới có thể giúp học sinh viết đúng . việc rèn cách phát âm đã được tôi thực hiện thường xuyên trong tất cả các môn học , đặc biệt là phân môn Tập đọc.
- Với những học sinh đọc yếu tôi đã hướng dẫn thật tỉ mỉ bằng cách đọc nhấn giọng hoặc kết hợp khẩu hình miệng trong quá trình rèn phát âm cho các em.
Ví dụ: + Để luyện phát âm đối với những tiếng có phụ âm đầu là “tr” cần đưa lưỡi lên vòm miệng VD: tre, trong… ; những tiếng có phụ âm đầu là “s” đọc cong lưỡi, phát hơi VD: sao, sóng….; những tiếng có phụ âm đầu là “r” đọc cong lưỡi, lấy hơi VD: ra, rồi…; những tiếng có phụ âm đầu là “gi” đọc xì hơi ra VD gia, gì; …
+ Để luyện phát âm đối với những tiếng có phụ âm đầu là “l” đầu lưỡi đặt ở chân răng hàm trên , miệng mở ra để lấy hơi VD: lung linh, lan…; những tiếng có phụ âm đầu là “n” đầu lưỡi đặt ở chân răng hàm trên vòm cứng sao cho miệng hơi mở khi nói, lưỡi cứng và bật nhẹ đầu lưỡi xuống VD: nung nấu, nước...
- Thông qua môn Tập đọc và các môn học khác hoặc giờ ra chơi tôi gọi các em hay mắc lỗi để tìm hiểu nguyên nhân mà các em sai về từ , chữ, âm, vần thường mắc phải. Cùng trò truyện trao đổi giúp các em đọc đúng luyện thanh , từ đó sẽ nhớ lâu hơn , rồi dần dần đọc đúng, viết đúng.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Báo cáo Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh Lớp 2

ho các em. Ví dụ: + Để luyện phát âm đối với những tiếng có phụ âm đầu l à “tr” cần đưa lưỡi lên vòm miệng VD: tre, trong ; những tiếng có phụ âm đầu l à “s” đọc cong lưỡi, phát hơi VD: sao, sóng .; những tiếng có phụ âm đầu l à “r” đọc cong lưỡi, lấy hơi VD: ra, rồi ; những tiếng có phụ âm đầu l à “gi” đọc xì hơi ra VD gia, gì; + Để luyện phát âm đối với những tiếng có phụ âm đầu l à “l” đầu lưỡi đặt ở chân răng h à m trên , miệng mở ra để lấy hơi VD: lung linh, lan ; những tiếng có phụ âm đầu l à “n” đầu lưỡi đặt ở chân răng h à m trên vòm cứng sao cho miệng hơi mở khi nói, lưỡi cứng v à bật nhẹ đầu lưỡi xuống VD: nung nấu, nước... - Thông qua môn Tập đọc v à các môn học khác hoặc giờ ra chơi tôi gọi các em hay mắc lỗi để tìm hiểu nguyên nhân m à các em sai về từ , chữ, âm, vần thường mắc phải. Cùng trò truyện trao đổi giúp các em đọc đúng luyện thanh , từ đó sẽ nhớ lâu hơn , rồi dần dần đọc đúng, viết đúng. 2.Biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy Căn cứ v à o các nguyên nhân trên, tôi đề ra các biện pháp thực hiện sau đây Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 b. Biện pháp 2: Phân tích từ khó, giải nghĩa từ Khi dạy chính tả giúp học sinh hiểu nghĩa của từ l à rất quan trọng. Các em hiểu đúng nghĩa của từ thì sẽ viết đúng. Với những từ ngữ khó, dễ lẫn tôi đã kết hợp luyện đọc với phân tích cấu tạo tiếng, so sánh các tiếng đó với nhau (về âm- vần - dấu thanh) để tìm ra những điểm khác nhau giúp học sinh dễ ghi nhớ. Ví dụ: Tiếng “d à nh” v à “gi à nh”, tôi hướng dẫn học sinh: + d à nh = (âm đầu) d + (vần) anh + thanh huyền. Viết th à nh “d à nh” khi ta muốn giữ hoặc để lại cái (điều) gì đó: d à nh dụm, để d à nh, . + gi à nh = (âm đầu) gi + (vần) anh + thanh huyền. Viết th à nh “gi à nh” khi nói đến sự nỗ lực, cố gắng để đạt được điều gì đó: gi à nh giải nhất, gi à nh độc lập, tranh gi à nh Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 c. Biện ph á p 3: Củng cố , khắc sâu luật, quy tắc ch í nh tả Số TT Các qu y tắc chính tả Cách viết Ví dụ 1 Quy tắc ghi phụ âm đầu a) Quy tắc viết k/ c/ q b) Quy tắc viết g / gh và ng / ngh -Trước i , e , ê , được viết là k , -Trước âm đệm u được viết là q . - Trước i , e , ê được viết là gh hay ngh . Viết là g hay ng trong các trường hợp còn lại. - k ể chuyện, k iên cường, - q uyển sách, q uyên góp - gh i nhớ, gh e xuồng, ngh iên cứu, suy ngh ĩ 2 Quy tắc ghi âm i , y - Viết i sau phụ âm đầu - Viết y sau âm đệm - Khi nguyên âm này đứng một mình thì viết là i đối với từ thuần Việt ; viết là y đối với từ gốc Hán. - n i ềm t i n, t i ên t i ến - tru y ện, chu y ển, tu y ết - âm ỉ , ầm ì , ì ạch, lợn ỉ , ỉ ôi, í ới, y tá, y hệt, y phục, y tế, lương y , y dược, Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 Số TT Các qu y tắc chính tả Cách viết Ví dụ 3 Quy tắc ghi dấu thanh các tiếng có nguyên âm đôi - Có âm cuối thì đặt dấu thanh ở chữ cái thứ hai của nguyên âm đôi. - Không có âm cuối thì đặt dấu thanh ở chữ cái đầu của nguyên âm đôi. - mư ợ n , trư ờ n, cu ồ n cu ộ n, chu ố i, mu ỗ i - m ú a, m í a, l ử a, c ứ a, đ ĩ a, chĩa, 4 Quy tắc viết tên riêng Việt Nam a) Tên người và tên địa danh Việt nam b) Tên các cơ quan , tổ chức, danh hiệu, -Viết hoa tất cả các chữ cái đầu của mỗi tiếng tạo thành tên riêng đó. - Viết hoa chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó. - V õ T hị S áu, T rần Q uốc T oản, N ông V ăn D ền, - T rường T iểu học L ãng N gâm, N hà X uất bản G iáo dục,.. Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 d. Biện pháp 4: Hướng dẫn học sinh cách viết đúng Viết đúng chính tả không chỉ l à cách viết đúng tiếng từ m à gồm cả cách viết hoa, vị trí đặt dấu thanh đúng, cách dùng dấu câu.Vì thế tôi luôn nhắc nhở học sinh không viết hoa tuỳ tiện, dấu thanh luôn đặt trên âm chính v à kết hợp với giảng dạy phân môn luyện từ v à câu để hướng dẫn học sinh cách sử dụng dấu câu. Tùy từng b à i cụ thể m à giáo viên hướng dẫn học sinh viết hoa danh từ riêng cho đúng với quy tắc, hướng dẫn cách trình b à y b à i văn, b à i thơ. - Hướng dẫn viết chữ đầu câu, đầu đoạn (Viết hoa chữ cái đầu của chữ đầu câu, đầu đoạn) - Danh từ riêng phải viết như thế n à o? (Viết hoa chữ cái đầu mỗi bộ phận) - Sau dấu chấm câu phải viết như thế n à o? (Viết hoa chữ cái đầu câu sau) - Đối với b à i văn ta viết v à trình b à y như thế n à o? (Viết chữ đầu đoạn lùi v à o một ô li so với lề vở). - Đối với b à i thơ ta viết v à trình b à y như thế n à o? B à i thơ có 4, 5 tiếng thì các chữ đầu dòng thơ phải viết hoa chữ cái đầu của tiếng v à viết bằng nhau. (Các chữ đầu dòng thơ phải viết thẳng h à ng) - B à i thơ lục bát phải trình b à y theo thể thơ: Dòng 6 tiếng viết lùi v à o 1 ô li so với dòng thơ 8 tiếng v à cứ như thế cho đến hết b à i thơ, các chữ đầu dòng thơ đều phải viết hoa. Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 e. Biện pháp 5: Nhận xét b à i, chữa lỗi sai Đối với b à i chính tả đoạn b à i, sau khi học sinh viết xong, giáo viên tổ chức cho học sinh đổi vở v à soát lỗi lẫn nhau. Giáo viên nên quy định lỗi cụ thể, yêu cầu các em soát lỗi b à i viết của bạn, dùng bút chì gạch dưới chữ viết sai, tổng hợp số lỗi rồi trả về cho bạn tự sửa (ghi từ chứa tiếng sai rồi sửa lại đúng chính tả). - Đối với những em viết sai nhiều hãy phân công một học sinh giỏi đổi vở v à soát lỗi với học sinh đó . Sau khi các em soát lỗi xong mới thu vở để nhận xét , đánh giá, khen ngợi những học sinh đã soát lỗi b à i viết của bạn chính xác , tuyên dương những em học sinh tiến bộ, nhắc nhở những em còn viết sai nhiều. g. Biện pháp 6: Kết hợp rèn viết chính tả ở tất cả các môn học Viết sai chính tả sẽ l à m mất đi ý nghĩa thực sự của câu văn, b à i viết. Vì thế, quá trình rèn viết đúng chính tả cũng cần được tiến h à nh triệt để trong tất cả các môn học. Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 h. Biện pháp 7: Xây dựng nề nếp tự họcTự đọc : Để hỗ trợ cho quá trình viết tốt, tôi luôn nhắc nhở học sinh đọc trước đoạn (b à i) sẽ viết ở nh à . Việc l à m n à y vừa giúp các em rèn đọc tốt hơn, vừa ghi nhớ được mặt chữ. Buổi học sau ở 15 phút đầu giờ, tôi luôn cùng Ban cán sự lớp học trực tiếp kiểm tra, chỉnh sửa cho các em. Bên cạnh đó, tôi luôn chia nhóm “Đôi bạn cùng tiến” để các em có điều kiện học hỏi lẫn nhau, thúc đẩy nhau cùng tiến bộ; đồng thời khêu gợi được sự yêu thương , đo à n kết, biết giúp đỡ nhau trong mọi hoạt động. Tự viết : Trước mỗi tiết Chính tả, tôi đã yêu cầu học sinh tự học ở nh à thông qua việc tự mỗi học sinh tìm những từ ngữ m à các em dễ viết sai để quan sát v à ghi nhớ mặt chữ. Sau đó, tập chép trước câu, đoạn Chính tả ở nh à v à tự soát lỗi; mỗi tiếng sai các em sẽ gạch chân v à tập viết lại một lần nữa. Việc n à y giúp các em dần dần khắc phục những lỗi chính tả thường mắc phải v à cũng l à dịp để các em rèn cách trình b à y, rèn viết chữ đẹp hơn. Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 i. Biện pháp 8: Động viên khen thưởng, khích lệ học sinh Học sinh Tiểu học rất thích được khen thưởng, tuyên dương. Các em rất thích được cô phê những lời khen v à o vở để về nh à khoe với cha mẹ. Có thể, có em chưa ý thức được tầm quan trọng của việc học chính tả nhưng các em rất thích được thầy cô, cha mẹ khen. Nhờ những lời khen đó m à các em vui sướng, thích đến trường; tích cực, cố gắng, tự giác hơn trong học tập. Dựa v à o đặc điểm tâm lí của các em m à giáo viên nên động viên, khuyến khích các em; đồng thời luôn theo dõi sát quá trình học tập của học sinh , dù chỉ một tiến bộ nhỏ của các em về thái độ học tập cũng như kết quả học tập khen ngợi kịp thời. Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 3.Thực nghiệm sư phạm a.Mô tả cách thực hiện Ví dụ: Tôi áp dụng các biện pháp trên v à o b à i Chính tả nghe- viết “ Đ à n bê của anh Hồ Giáo ” Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Giáo viên hướng dẫn HS viết chính tả: a. Giúp HS luyện phát âm đúng các từ: VD: Hồ Giáo, quấn quýt, chốc chốc, quơ, quơ, rụt rè, nhảy quẩng. b. Phân tích từ khó, giải nghĩa từ: -Giáo viên giao cho HS hoạt động nhóm đôi giải nghĩa các từ Hồ Giáo, nhảy quẩng, rụt rè. Học sinh luyện phát âm đúng các từ mà giáo viên hướng dẫn -Học sinh hoạt động nhóm đôi Hồ Giáo: Tên một Anh hùng Lao động ngành chăn nuôi. Nhảy quẩng: Nhảy lên vì thích Rụt rè: Không mạnh dạn làm điều muốn làm. Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh c. Củng cố, khắc sâu luật và quy tắc viết chính tả: - HS phải viết hoa từ Hồ Giáo , vì Hồ giáo là tên người. - HS viết đúng các từ quấn quýt, nhảy quẩng, quơ quơ. d. Hướng dẫn học sinh cách viết đúng: - Không viết hoa tùy tiện, dấu thanh đặt trên âm chính. e. Nhận xét bài, chữa lỗi sai - Sau khi học sinh viết xong, giáo viên tổ chức cho học sinh đổi vở kiểm tra soát lỗi lẫn nhau. - Giáo viên thu vở để nhận xét và đánh giá. g. Xây dựng nề nếp tự học: - Trong bài này tôi giao cho học sinh luyện đọc bài trước ở nhà. h. Động viên khen thưởng; - Sau khi nhận xét bài viết của học sinh, tôi động viên khen một số bài của các em viết đúng, đẹp và các em có tiến bộ. - Học sinh nêu lại quy tắc viết chữ q, trước âm đệm u được viết là q. - Học sinh lắng nghe thực hiện - HS hoạt động cặp đôi. - Học sinh đọc bài ở nhà từ hôm trước. - Học sinh lắng nghe. Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 b. Kết quả đạt được Tôi áp dụng sáng kiến của mình tại lớp 2A Trường Tiểu học Lãng Ngâm nơi tôi đang công tác . Bằng các biện pháp, các hình thức tổ chức phù hợp nói trên, tôi đã từng bước hình th à nh ở học sinh năng lực v à thói quen viết đúng chính tả; các em viết chính tả một cách có ý thức chứ không tùy tiện như trước. Biện pháp của tôi không phải l à mới, những biện pháp tôi đã l à m cũng rất đỗi bình thường. Nhưng kết quả đạt được lại rất khả quan. - Hầu hết các em học sinh lớp tôi đều nắm tốt quy tắc chính tả v à vận dụng v à o kỹ năng nghe viết tốt. - Có ý thức tự giác, tích cực trong học tập. Biết lắng nghe nhận xét của cô, của bạn để tự sửa chữa, khắc phục nhược điểm của mình. Mạnh dạn góp ý, sửa sai giúp đỡ bạn trong học tập cũng như trong việc khắc phục lỗi chính tả. - Chăm chỉ, tự giác trong việc rèn chữ, giữ vở để luôn tạo cho mình thói quen viết đứng, viết đẹp, trình b à y sạch sẽ trong bất cứ hoạt động, môn học n à o hay trong mọi lĩnh vực của cuộc sống liên quan đến kĩ năng ghi chép. Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 Bảng kết quả khảo sát năng lực học phân môn Chính tả của học sinh Năm học 2019-2020 (Sau khi áp dụng biện pháp) Năm học 2020- 2021 n à y, tôi cũng đang áp dụng biện pháp trên v à o dạy học phân môn Chính tả cho học sinh lớp tôi. c. Điều chỉnh, bổ sung sau thực nghiệm: Không Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 Rèn cho học sinh Tiểu học viết đúng chính tả l à một việc l à m khó khăn v à lâu d à i. Nhưng đây l à phân môn Tiếng Việt rất quan trọng, nó quyết định chất lượng học tập v à tỉ lệ học sinh lên lớp cao hay thấp, nó không những giúp các em học tốt m à còn góp phần “ Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt ”. Mặt khác, học sinh viết đúng chính tả thì chắc chắn chữ viết cũng sẽ đẹp hơn; khi chấm b à i, giáo viên sẽ có tâm lí thoải mái phấn chấn hơn. Nếu chỉ dùng các phương pháp, biện pháp, hình thức dạy học thông thường, nếu chỉ cho học sinh l à m các b à i tập có sẵn trong Sách giáo khoa thì không thể khắc phục được lỗi chính tả. Đặc biệt l à lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát âm địa phương, tôi tin rằng mỗi thầy cô giáo sẽ có những cách l à m khác nhau, sẽ có những kinh nghiệm dạy chính tả hiệu quả. 4. Kết luận Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 5. Kiến nghị đề, đề xuất a. Đối với tổ, nhóm chuyên môn. Tổ chuyên môn dự giờ, góp ý lan tỏa ra các bạn đồng nghiệp cùng áp dụng Biện pháp trên. b. Đối với ban giám hiệu nh à trường Nh à trường cần tạo ra các sân chơi học tập kích thích cho học sinh có nhiều hứng thú học tập môn chính tả, cần tìm ra các phương pháp rèn học sinh kĩ năng viết khi học sinh bị ngọng tiếng địa phương. Nh à trường cần xây dựng được môi trường học thân thiện, tạo ra sự hứng thú cho học sinh trong mỗi giờ hoạt động bằng nhiều hình thức thi đua. c. Đối với Phòng Giáo dục v à Đ à o tạo Phòng giáo dục cần tổ chức nhiều buổi sinh hoạt chuyên môn để giúp chúng tôi có những buổi trao đổi, học hỏi kinh nghiệm đạt hiệu quả. Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 PHẦN III. MINH CHỨNG VỀ HIỆU QUẢ CỦA BIỆN PHÁP. Tôi nhận thấy học sinh đã xóa đi mặc cảm về lực học yếu của mình trở th à nh người ham học hơn, nắm chắc kĩ năng viết chính tả khi bước v à o bậc học trung học cơ sở. Trên đây l à một số biện pháp rèn kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh lớp 2 nhằm giúp giáo viên nâng cao chất lượng giảng dạy v à chỉ tiêu mỗi năm học.Cũng từ đây m à bản thân tôi v à các đồng nghiệp trong tổ 2+3 cũng thấy mình trở lên đam mê hơn trong công việc, thấy được sự yêu nghề, mến trẻ, lòng nhiệt tình. Kích thích sự học hỏi kinh nghiệm của các đồng nghiệp để nâng cao chất lượng dậy v à học. Bảng kết quả khảo sát năng lực học phân môn Chính tả của học sinh Năm học 2018-2019 (Chưa áp dụng biện pháp) Tổng số học sinh Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành SL % SL % SL % 35 13 37,1 20 57,2 2 5,7 Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 Bảng kết quả khảo sát năng lực học phân môn Chính tả của học sinh Năm học 2019-2020 (Trước khi áp dụng biện pháp) Tổng số học sinh Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành SL % SL % SL % 37 16 43,3 20 54,1 1 2,6 Bảng kết quả khảo sát năng lực học phân môn Chính tả của học sinh Năm học 2019-2020 (Sau khi áp dụng biện pháp) Tổng số học sinh Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành SL % SL % SL % 37 23 62,16 14 37,84 0 Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 PHẦN IV: CAM KẾT Tôi xin cam kết l à Biện pháp nâng cao chất lượng n à y l à sản phẩm của cá nhân tôi viết lên (tham khảo một số t à i liệu) , không sao chép của người khác. Nếu nh à trường cũng như Phòng giáo dục phát hiện ra l à sao chép của người khác tôi xin chịu ho à n to à n trách nhiệm trước lãnh đạo đơn vị cũng như lãnh đạo Phòng GD & ĐT về tính trung thực của bản cam kết n à y. Những ý kiến của tôi đưa ra có thể còn nhiều hạn chế. Rất mong sự đóng góp ý kiến của hội đồng chấm v à các đồng nghiệp để chuyên môn của tôi được nâng cao hơn. Tôi xin trân trọng cảm ơn ! Lãng Ngâm, ng à y 16 tháng 10 năm 2020 GIÁO VIÊN Nguyễn Thị Liên Một số biện pháp khắc phục lỗi sai chính tả ở học sinh lớp 2 KÍNH CHÚC CÁC THẦY, CÔ GIÁO
File đính kèm:
bao_cao_sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_khac_phuc_loi.ppt